Zacznijmy od tego, czym jest Starożytność. Według Encyklopedii PWN jest to okres dziejów najstarszych cywilizacji od około 4000 r. p.n.e. do 476 r. n.e. Natomiast Wikipedia podaje, że jest to okres w historii Bliskiego Wschodu, Europy i Afryki Północnej nazywany też antykiem (tylko w odniesieniu do Grecji i Rzymu) i obejmujący dzieje tych regionów od powstania pierwszych cywilizacji do około V wieku n.e.
W artykułach skupię się na najważniejszych europejskich cywilizacjach, takich jak: Egipt, Rzym, Grecja, Mezopotamia oraz Celtowie, Germanie i Słowianie. Skupię się głównie na czarownicach występujących w tych kulturach a także na ważnych postaciach, które wniosły wiele do współczesnego okultyzmu. Jeśli fascynuje was mitologia lub historia danej cywilizacji to polecam wam przeczytać książki z Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, a także zapoznać się z podręcznikami do historii.
Czarownice, alchemicy i okultyści w Starożytnym Egipcie
W ówczesnych czasach istniało pewne miejsce służące do rozwoju nie tylko intelektualnego, ale także okultystycznego i alchemicznego. Mowa o Bibliotece Aleksandryjskiej, największej takiej instytucji świata starożytnego, założonej przez Ptolemeusza I Sotera w Aleksandrii. Funkcjonowała przy Muzeum Aleksandryjskim w okresie od III wieku p.n.e. do IV wieku n.e. W latach 48–47 p.n.e. w wyniku interwencji Juliusza Cezara w wojnę dynastyczną pomiędzy Kleopatrą i jej bratem Ptolemeuszem XIII w Aleksandrii wybuchł pożar, w którym część zbiorów spłonęła. Przez następne dwa stulecia biblioteka funkcjonowała spokojnie. W 391 roku n.e. w Aleksandrii doszło do konfliktu pomiędzy chrześcijanami i wyznawcami religii pogańskich. Patriarcha Teofil Aleksandryjski otrzymał zezwolenie od cesarza Teodozjusza I na zniszczenie świątyń pogańskich. Prawdopodobnie podczas tych wydarzeń został też zniszczony księgozbiór Biblioteki Aleksandryjskiej.
Źródło: Sokrates Scholastyk ,,Historia Kościoła" Wydawnictwo: Instytut Wydawniczy PAX
Alchemicy z całego świata odwiedzali Aleksandrię, by konsultować się ze zwojami biblioteki i naradzać się z innymi alchemikami. Nawet najwcześniejsze greckie pisma alchemiczne z Aleksandrii pełne są odniesień do chińskich, indyjskich, babilońskich, hebrajskich i perskich alchemików oraz ich tradycji. Wschodnie wpływy medytacji, rozwoju umysłu, astrologii wedyjskiej i magii orientalnej są oczywiste w pismach aleksandryjskich. To ambitne połączenie filozofii ożywiło i wzmocniło alchemię, pozwalając jej przetrwać nadchodzące Wieki Ciemne i rozkwitnąć w średniowiecznej Europie.
Wspominam Wam na temat Biblioteki Aleksandryjskiej, ponieważ tam uczyli się najpopularniejsi alchemicy i okultyści ówczesnych czasów. Wraz z Biblioteką istniała Akademia Aleksandryjska. Wielkim adeptem prawdopodobnie był Komanos, kapłan i nauczyciel Kleopatry (I wiek p.n.e.), która sama osiągnęła biegłość w dziedzinie alchemii.
Biblioteka w wyobrażeniu Ottona von Corvina
Prawdopodobnie alchemia pochodzi ze starożytnego Egiptu i była początkowo związana ze sztuką balsamowania zwłok. Wielki rozwój alchemii nastąpił w czasach władcy Egiptu Ptolemeusza II Philadelfosa (285–246 p.n.e.), w Aleksandrii. Właśnie za jego panowania rozwinęły się nowe idee alchemiczne, w tym idea kamienia filozoficznego i eliksiru życia. Philadelphos sam uprawiał alchemię. Był słabego zdrowia i lekarze z jego otoczenia prześcigali się w preparowaniu „cudownych mieszanek” zapewniających zdrowie, siły i długie życie.
Skupmy się na jednej z najpopularniejszych osób znanych nam ze starożytnego Egiptu - Kleopatrze.
Kleopatra urodziła się w 69 rok p.n.e., zmarła 12 sierpnia 30 roku p.n.e. w Aleksandrii. Była ostatnią królową hellenistycznego Egiptu. Panowała w latach 51–30 p.n.e.
O Kleopatrze krążyły pogłoski, że jest szczególnie utalentowana w naukach okultystycznych. Zajmowała się głównie alchemią, przez którą zamieniała egipskie pola uprawne w złoto. Kleopatrę nauczał alchemik Komanos. Wiele informacji o ogromnej wiedzy Kleopatry pochodzi ze świata arabskiego, dokąd rzymska propaganda nie dotarła. Tam była znana jako filozofka, lekarka, uczona. Jej imię rozbrzmiewało głośnym echem, tym bardziej, że kojarzono ją z cudotwórczynią Izydą, słynącą z wyrobu leków. Autorka biografii Kleopatry nazywa ją legendarną czarownicą.
Krótka historia Kleopatry według Encyklopedii PWN:
69 r. p.n.e. - urodziła się jako córka Ptolemeusza XII
51 r. p.n.e. - została królową Egiptu wraz z bratem Ptolemeuszem XIII
48 r. p.n.e. - odzyskała władzę w Egipcie z pomocą Cezara
37 r. p.n.e. - wyszła za mąż za Marka Antoniusza
34 r. p.n.e. - ogłosiła się „królową królów”
31 r. p.n.e. - wojska jej i Antoniusza przegrały pod Akcjum
12 VIII 30 r. p.n.e. - popełniła samobójstwo
Niestety istnieje niewiele źródeł potwierdzających praktyki okultystyczne Kleopatry.
Jeśli interesuje was więcej na temat Kleopatry to polecam filmy dokumentalne na jej temat. Przykładowo ten: ,,
Tajemnice Kleopatry" opublikowany przez canal+ dokument, gdzie między innymi wypowiada się Stacy Schiff - autorka biografii Kleopatry.
Powiązani z Aleksandrią
Z Akademią Aleksandryjską była związana także Maria Prophetissa (Maria Prorokini), zwana Żydówką (I wiek n.e). Przypisuje się jej wynalezienie kilku rodzajów aparatury chemicznej i jest uważana za pierwszą prawdziwą alchemiczkę świata zachodniego.
Wynalazła ona wiele wczesnych urządzeń alchemicznych, w tym "Wannę Marii", czyli wannę z podwójnym wrzątkiem, która równomiernie rozprowadza ciepło na substancjach. Wynalazła również aparat Kerotakisa, zamknięte naczynie, w którym cienkie listki miedzi i innych metali były wystawione na działanie różnych oparów, takich jak siarka i rtęć. Odkryła kwas solny i zasłynęła z czerni Mariańskiej, którą wytworzyła przez stopienie siarki ze stopem ołowiu i miedzi.
Jednym z ważniejszych wypowiedzi Marii było: ,,Just as man is composed of four elements, likewise is copper; and just as a man results from the association of liquids, of solids, and of the spirit, so does copper." Co w tłumaczeniu oznacza: Tak jak człowiek składa się z czterech elementów, tak samo miedź. Miedź i człowiek powstaje z połączenia cieczy, ciał stałych i ducha.
Raphael Patai w książce ,,The Jewish Alchemists" twierdzi, że rozwinięciem tej teorii było twierdzenie, że niektóre metale są ciałami, inne duchami, a ciała i duchy mogą być transmutowane w siebie nawzajem i z powrotem; w ten sposób adept mógł zmienić jeden metal w inny. Wiara w zdolność alchemika do wpływania na duchy minerałów prowadziła z powrotem do ducha ludzkiego, który również zaczął być uważany za przedmiot alchemicznej manipulacji, a przede wszystkim alchemicznej nobilitacji. W ten sposób alchemia stała się wszechstronną tradycją, obejmującą wszystkie aspekty ludzkiej egzystencji, która była pojmowana w szerszym kontekście uniwersalnej ontologii. To właśnie ten teoretyczny aspekt alchemii przyciągał największe umysły znane światu zachodniemu, w tym Newtona i Goethego.
Źródło: Raphael Patai ,,The Jewish Alchemists"
Mary Prophetissa była znana ze swoich proroczych wypowiedzi, w których podkreślała konieczność łączenia przeciwstawnych sił. "Odwróć naturę" - radziła - "a znajdziesz to, czego szukasz". Inne z jej powiedzeń brzmiało: "Połącz to, co męskie, z tym, co żeńskie, a znajdziesz to, czego szukasz". Zasłynęła również z tego mistycznego dictum, które opisuje przebieg przemiany alchemicznej: "Jedno staje się dwojgiem, dwoje staje się trojgiem, a za pomocą trzeciego i czwartego osiąga jedność; w ten sposób dwoje jest tylko jednym".
Maria jest alchemiczką znaną głównie z dzieł gnostyckiego pisarza chrześcijańskiego Zosimosa z Panopolis.
Najsłynniejszym i najbardziej szanowanym alchemikiem aleksandryjskim był Zosimus. Alchemicy arabscy uznawali go jako "uniwersalnego mędrca o świetlistym płomieniu". W swoich eksperymentach alchemicznych Zosimus ściśle współpracował ze swoją siostrą Teosebią, a około 250 r. p.n.e. napisał 28-tomową encyklopedię alchemii. Na szczęście większość jego encyklopedii przetrwała spalenie Biblioteki Aleksandryjskiej i dostarcza nam znacznej części wiedzy o tym, jak starożytni praktykowali swoją sztukę. Zosimus uważał, że prawdziwą wiedzę o Bogu można uzyskać jedynie przez bezpośrednie doświadczenie, a nie od autorytetów religijnych. Najważniejszym dziełem alchemii jest doskonalenie samego alchemika, a praca ta pozwoli wydobyć boskość zarówno w człowieku, jak i w naturze. Dzięki Zosimusowi alchemia aleksandryjska nabrała nowego kierunku, który podkreślał jej mistyczne zasady.
Źródło: Taylor F. Sherwood ,,The Visions Of Zosimos", 1937
W starożytnym Egipcie było o wiele więcej osób uprawiających okultyzm, alchemię lub czarostwo.
Jednym ze znanych alchemików w Aleksandrii był Bolos z Mendes, czarownik, który żył tam około 300 r. p.n.e. Był on zwolennikiem Demokryta, greckiego filozofa, twórcy atomistycznej teorii materii. Bolos napisał ważne traktaty o technikach barwienia metali, chemii i astrologii, a także przedstawił system magii współczującej, oparty na tym, jak głęboko czarownik potrafi uświadomić sobie ukryte siły natury. Bolosowi przypisuje się stworzenie nauki o alchemii poprzez połączenie filozofii i teorii z praktycznymi demonstracjami i eksperymentami. Pisał, że istniały cztery gałęzie praktycznych eksperymentów: Złoto, Srebro, Kamienie szlachetne i Barwniki.
Źródło: Dennis William Hauck, ,,The Complete Idiot's Guide to Alchemy: The Magic and Mystery of the Ancient Craft Revealed for Today"
Istniała także Kleopatra Alchemik. Nie jest to ta sama Kleopatra, o której wspominałam wyżej. Istnieją pogłoski, że jest osoba lub grupa osób, które interesowały się alchemią zainspirowane przez postać Kleopatry. Prawdopodobnie Kleopatra Alchemik była greckim alchemikiem, autorem i filozofem. Eksperymentowała z praktyczną alchemią, ale jest również uznawana za jedną z czterech kobiet-alchemików, które mogły wyprodukować kamień filozoficzny. Uczyła się i działała w Aleksandrii. W pismach filozoficznych Kleopatry na temat alchemii podkreślano znaczenie ożywiania substancji nieożywionych i chemicznych, a ona sama porównywała pracę alchemików do tworzenia płodu w łonie matki.
Źródło: Stanton J. Linden The Alchemy Reader From Hermes Trismegistus to Isaac Newton
Kolejna część czarownic, alchemików i okultystów w starożytności będzie dotyczyć Grecji, która była również związana z Biblioteką Aleksandryjską.
super artykuł:)
OdpowiedzUsuńDziękuję <3
Usuń