Wielka Noc - czyli?
Jak każde obecnie obchodzone święto tak i Wielkanoc ma swoje pogańskie korzenie, a może nawet można uznać, że całe to święto jest pogańskie. Zacznijmy od tego dlaczego Wielka Noc. Nazywano tak kiedyś święto nowego życia, które było związane z równonocą wiosenna i świętowaniem nadejścia nowego cyklu rocznego. To święto Wielkiej Nocy, święto bogini Ostary (Eastry), wdzięczności Matce Naturze za jej dary. Do dzisiaj nazywa się Wielką Noc "Easter", właśnie od imienia bogini.
Tradycje Słowiańskie
Jeśli chodzi o słowiańskie tradycje to w tym czasie rodzimowiercy słowiańscy obchodzą święto Jaryły, czyli Jare Gody. Znaną wam na pewno tradycją podczas tego święta jest topienie lub palenie Marzanny - słowiańskiej bogini zimy i śmierci, a także odrodzenia.
Pascha - strzyżenie owiec
Wielkanoc nazywana jest również Paschą. Ta nazwa pochodzi od żydowskiego święta, upamiętniającego ocalenie narodu wybranego od egipskiej niewoli. Na Bliskim Wschodzie Paschę obchodzono jednak jeszcze wcześniej - wiele wieków przed naszą erą nazywane tak było święto związane ze strzyżeniem owiec i nie mało to powiązania ze zmartwychwstaniem jakiegokolwiek Boga.
Wielkanoc, a astrologia
Wielkanoc jest również związana z astrologią. Na soborze nicejskim w 325 roku ustanowiono, że będzie ona obchodzona w pierwszą niedzielę po pierwszej pełni księżyca. To znaczy po pełni przypadającej po lub w dniu równonocy wiosennej (21 marca). Oznacza to, że Słońce musi znajdować się w pierwszym znaku zodiaku – w Baranie, symbolizującym początek, esencję witalności oraz impuls do działania.
Kto zmartwychwstaje?
Przechodząc dalej zastanówmy się kto dokładnie zmartwychwstaje. Na pewno Matka Natura po zimie, jednak w różnych mitologiach odradzają się także inni Bogowie. Wiele tysięcy lat ludzkość celebrowała śmierć i zmartwychwstanie takich bogów, jak Ozyrys, Damuzi, Attis, Adonis czy Mitra. Wyobrażono sobie, jak co roku pod koniec żniw bogowie schodzą do podziemi, by móc ponownie powrócić razem z budzącą się do życia przyrodą. Wraz z czasową śmiercią boga zamierała wegetacja, by odrodzić się, gdy znów pojawiał się on w świecie żywych. Motyw zamierającej i budzącej się do życia przyrody znajdujemy też w greckim micie o Demeter i jej córce Persefonie.
Tradycje Wielkanocne
Malowanie jajek - Zwyczaj zdobienia jaj jest bardzo stary i był znany w wielu różnych regionach świata, np. w sumeryjskiej Mezopotamii, w Cesarstwie Rzymskim lub w Egipcie. Prawdopodobnie ma swoje korzenie w starożytnej Mezopotamii. Pierwsze odkryte pisanki pochodzą sprzed 4-5 tysięcy lat. Jajo było symbolem odrodzenia, pomyślności i zwycięstwa dobra nad złem od tysięcy lat. Zwyczaj malowania jajek znany był też w czasach rzymskich, przed narodzeniem Chrystusa. W wypadku Słowian tradycje związane z jajkami bez wątpienia sięgają czasów przedpiśmiennych. Świadczy o tym chociażby samo słowo pisanka, w którym rdzeń pis- nawiązuje jeszcze do malowania, nanoszenia rozmaitych barw na powierzchnię skorupek, por. pstry, pstrokaty jako określenia wielobarwności.
Oblewanie wodą, czyli Śmigus-Dyngus lub Lany Poniedziałek - polewanie się wodą miało zapewniać człowiekowi płodność i witalność. Co więcej, magiczny rytuał oblania się wodą przynosił czystość i zdrowie, umożliwiał komfortowe wejście w nowy cykl wegetacyjny. Dawniej jednak skrzętnie dbano o to, by magiczny kubeł wody dosięgnął każdego. Nawet najbardziej delikatne panny pilnowały tego, by nikt o nich nie zapomniał, gdyż taki brak zainteresowania mógł z czasem sprowadzić nie tylko staropanieństwo i bezpłodność, ale też złe zdrowie. Kościół Katolicki niebędący w stanie wyplewić tego zwyczaju z kultury ludu wtórnie skojarzył go z oczyszczającą mocą wody święconej.
Koszyczek Wielkanocny - Badacze przypuszczają, że jedzenie w ten sposób błogosławi się od VII wieku i że zwyczaj ten wywodzić należy z obszaru romańskiego. Do Polski zwyczaj ten zawędrował w okolicach XII-XIII wieku. Śniadanie wielkanocne to zapewne echo dawnych wystawnych pogańskich uczt, podczas których żercy (nazwa kapłana w religii słowiańskiej) błogosławili jedzenie, ofiarując jego część bogom. To właśnie wśród ludów pogańskich wystawne ucztowanie zostało wprowadzone do czynności rytualnych.
Podsumowując
Wielkanoc mogą świętować wszyscy, bez względu na wyznanie. W wypadku wielkanocnych tradycji mamy bowiem do czynienia z rytuałami znanymi w wielu kulturach, w różnych regionach świata.
Źródła:
https://historiamniejznanaizapomniana.wordpress.com/2016/03/26/wielkanoc-i-jej-poganskie-korzenia/
https://www.slawoslaw.pl/tradycyjna-poganska-wielkanoc/
https://www.theguardian.com/commentisfree/belief/2010/apr/03/easter-pagan-symbolism
"Jak każde obecnie obchodzone święto tak i Wielkanoc ma swoje pogańskie korzenie, a może nawet można uznać, że całe to święto jest pogańskie. " - nie zgadzam się. Wiem, że niektóre tradycje mają korzenie pogańskie, ale naprawdę sensem chrześcijańskiej Wielkanocy nie jest oblewanie kogoś wodą czy malowanie jajek. Rozumiem, że w innych religiach bogowie również zmartwychwstali, ale no jednak w chrześcijańskiej Wielkiej Nocy chodzi o zmartwychwstanie Jezusa, a On nie jest Mesjaszem pogańskim. Także proszę, nie stosuj takich skrótów myślowych. Masz swoją Wielkanoc, chrześcijanie mają swoją, a kłócenie się o malowanie jajek jest bez sensu. Nie neguję, że to zwyczaj z korzeniami pogańskimi.
OdpowiedzUsuńMimo wszystko życzę udanego świętowania, w cokolwiek wierzysz :)