Mitologia egipska - jest to zbiór mitów opisujące dzieje Starożytnego Egiptu przed nadejściem chrześcijaństwa oraz islamu.
Amentet
Pani Zachodu
Jedna z najstarszych Bogini Starożytnego Egiptu. Jej imię oznacza dosłownie "Pani z Zachodu" co skłoniło naukowców do sporów na temat miejsca narodzin Amentet twierdząc, że pochodzi ona z Libii, która sąsiaduje z Egiptem od jego zachodniej strony.
Pierwotnie słowem Ament lub później Amentet określano miejsce, w którym słońce zachodziło za horyzont. Był to też punkt, gdzie twierdzono, iż znajduje się tam wejście do zaświatów (Zachód słońca bardzo często kojarzono ze śmiercią). Dlatego imieniem Bogini określano również zachodni brzeg rzeki Nil oraz zejście do krainy umarłych. Jednak na osi czasu, nazwa ta została przyjęta do określania miejsca pochówków takich jak cmentarz lub grobowce w całym Egipcie.
Wizerunek Amentet jako patronki zmarłych, często umieszczano na grobowcach oraz trumnach. Miała w ten sposób ochraniać dusze podczas ich podróży do Krainy Umarłych. Wierzono, że mieszkała ona na drzewie na skraju pustyni, gdzie miała widok na bramy do Podziemnego Świata. To właśnie tam spotykała umarłych, częstując ich chlebem, oraz pojąc wodą, które miały dodać im sił przed odrodzeniem i pobytem na Polach Trzcinowych (staroegipski raj). Jest wzywana do pokojowej śmierci i pomocy w życiu pozagrobowym.
Talentami Amentet nie była wyłącznie opieka nad zmarłymi duszami, ale również była Boginią płodności.
Jej więzy rodzinne i relacje z innymi Bogami, nie do końca są spójne z poszczególnymi mitami. Według niektórych Amentet jest przedstawiona jako żona Akena, przewoźnika dusz oraz córka Bogini Hathor i Boga Horusa. Przypisuje się jej również bliskie pokrewieństwo z Nephthys oraz Maat.
Jej głównymi ośrodkami kultu były Memfis, Luksor, Karnak, Abydos, a także zachodnia Delta.
Znany również jako: Ament; Amentit; Imentet; Imentit
Ikonografia: Amentet często jest przedstawiana z hieroglifem umieszczonym nad jej głową, który wskazuje kierunek zachodu oraz piórem lub jastrzębiem. Na grobowcach prezentuje się jej postać ze skrzydłami co czasem czyni ją podobną do Bogini Isis.
Atrybuty: W ręce dzierżyła berło oraz krzyż Ankh symbol życia i odrodzenia (W egipskiej kosmologii życie toczyło się po śmierci, przynajmniej dla tych, którzy wydali ostateczny wyrok).
Zwierzęta: Jastrząb
Duchowi sojusznicy: Isis, Nephthys, Maat, Hathor
Rodzice: Hathor (matka), Horus (ojciec)
Ammit
Pożeracz umarłych
Starożytni Egipcjanie wierzyli, że po śmierci każda dusza przechodzi swego rodzaju test w Sali Dwóch Prawd pod okiem Ozyrysa, w którym określano czy zmarły jest coś wart na podstawie jego grzechów. Na wadze z jednej strony kładziono serce zmarłego, a z drugiej strony pióro sprawiedliwości Bogini Maat. Kiedy umarły przeszedł próbę pomyślnie, jego duch udawał się do raju, oraz miał szansę na ponowne odrodzenie się, jednak jeśli dusza nie zdała egzaminu sumienia, zostawała zjedzona przez pożeracza dusz nazywanego Ammit, a jej życie kończyło się już na zawsze.
Ammit nigdy nie była czczona na równi z innymi Bogami, ponieważ była uosobieniem wszystkiego, czego bali się dawni Egipcjanie. Nazywano ją nie rzadko demonem, choć ona sama była uosobieniem porządku i sprawiedliwego osądu. Nie była złym bytem jak można z początku pomyśleć ze względu na jej dość nietypowy charakter i funkcję. Uczciwie wykonywała powierzone jej zadanie, które polegało na czyszczeniu świata z niegodziwości. Istniały nawet pradawne amulety oraz zaklęcia, które pomagały zmarłym bronić się przed jej ostrymi kłami.
Jej imię było tłumaczone najczęściej jako "Pożeracz", ale mogła się szczycić również innymi przydomkami mrożącymi krew w żyłach takimi jak "Pożeracz kości", "Pożeracz umarłych" i "Pożeracz milionów". Na ogół przedstawiano ją jako demona z głową krokodyla lub psa, tułowiem dzikiego kota lub lwa i koniczynami hipopotama, choć czasem można było spotkać ją także w ludzkiej postaci. Część naukowców i badaczy, przypisywali jej również tytuł Królowej Hipopotamów myląc ją z Boginią Taweret, ze względu na ich podobieństwo w wyglądzie oraz roli, którą odgrywały w walce ze złem. Według niektórych źródeł Ammit mieszkała na wadze sprawiedliwości, jednak inne podają, iż miała zamieszkiwać teren nad jeziorem ognia, do którego wrzucano nieczyste dusze.
Znana również jako: Amit; Ammut, Ahemait
Zwierzęta: Hipopotam; krokodyl, lew
Amun i Amuntet
Amon i jego żona Amunet byli częścią grupy ośmiu pradawnych Bogów, należących do Ogdoady z Hermopolis, którzy odpowiadali za początek świata. Amun pierwotnie był Bogiem powietrza, a jego małżonka władała wiatrami północy. Amuntet nie była jednak jego jedyną żoną. Po wywyższeniu Amuna w Tebach, postanowił się z nią rozstać i ożenić ponownie z Boginią Mut, z którą później adoptowali syna Chonsu.
Początkowo Amon był Bokiem, który miał znaczenie wyłącznie w lokalnej społeczności. Jednak później w Tebach, gdzie panował jego największy kult, został mu nadany tytuł "Króla Bogów". W tym czasie jednak sanktuarium Amona, które znajdowało się w Karnaku było stosunkowo niewielkim budynkiem składającym się z kapliczki otoczonej kilkoma niedużymi komnatami oraz skromnym dziedzińcem. Ten przykład idealnie obrazuje jak Egipt był podzielony w tamtym czasie odnośnie wielbienia różnych grup Bogów. Nie wszyscy uznawali autorytet Amuna. Amon w Hermopolis był czczony pod wieloma imionami i przypisywano mu atrybuty typowe dla solarnego Boga, którym był Ra. Został wzniesiony na szczyt boskiego panteonu przez faraona Ahmose I, który twierdził, że "Król Bogów" pomógł mu przepędzić Hyksonów z Egiptu. Kiedy Amun połączył się z Ra, tworząc złożonego Boga Amun-Ra w XVIII dynastii, stał się tajemniczą mocą stwórczą, która była źródłem wszelkiego życia w niebie, na ziemi i w podziemiach kreując tym samym istotę idealnej harmonii. W końcu kapłani Amona ostatecznie uznali, że nie ma innego Boga, który mógłby się z nim równać.
Jego imię najczęściej było tłumaczone jako "tajemniczy" lub "ukryty". Niektórzy sądzili, że sam się stworzył , co nadawało mu jeszcze większej sławy na tle innych Bogów. On sam jednak roztaczał wokół siebie aurę tajemniczości i pozostawał zdystansowany względem świata, który był twórcą. Kreowano go na bóstwo będące autorytetem twórczej siły i przypisywano mu zaprojektowanie pierwszych piramid, które do dziś możemy spotkać w Państwie faraonów. Jednak największe uznanie przyniósł Amun'owi jego talent do pojedynków, dzięki czemu został patronem władzy cesarskiej, pomagając władcą osiągać sukcesy na polach bitwy. W pewnym okresie zdobył tylu wyznawców, że można było postrzegać Egipt niemal jako państwo monoteistyczne. Jego kult rozprzestrzenił się również w innych krajach głównie w Nubii. Sami Grecy uważali, że jest on odpowiednikiem olimpijskiego Zeusa.
Znany również jako: Amon, Amen, Amun-Ra, Ammon
Ikonografia: Najczęściej przedstawiany jako brodaty mężczyzna z nakryciem głowy złożonym z podwójnych piór. Nosi na szyi obszerny naszyjnik, a jego biodra są przepasane tuniką. W prawej ręce trzyma krzyż ankh, a w lewej berło. Jednak jest przedstawiany również licznie w zwierzęcych obliczach takich jak człowiek z głową kobry królewskiej, żaby czy barana.
Atrybuty: Krzyż Ankh i berło.
Zwierzęta: Byk, żaba, kobra królewska.
Funkcja: Bóg powietrza, naczelne bóstwo w Tebach, "Król Bogów".
Powiązania rodzinne: Amunet (żona), Mut (druga żona), Chonsu (syn)
Ankh
Ankh nazywany również kluczem Nilu jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli , kojarzonych ze starożytnym Egiptem. Licznie pojawiał się tekstach hieroglificznych oraz ikonografiach Bogów i faraonów. Jednak naukowcy i archeologowie nadal sprzeczają się na temat dokładnego pochodzenia tajemniczego klucza.
Nadaje mu się wiele znaczeń, ale najczęściej jest kojarzony z istotą życia, reinkarnacji i nieśmiertelności. Opisywany jest również jako zobrazowanie męskich i żeńskich części rozrodczych (laska- męskie, pętla- żeńskie) nadając mu wydźwięk artefaktu odpowiedzialnego za płodność i satysfakcje seksualną. Niektóre mity przedstawiają klucz Nilu jako narzędzie narzędzie wykorzystywane w staroegipskiej magii prezentowany jako hieroglificzny symbol "SA" odpowiedzialny za magiczną ochronę lub "Tjet" znany również jako "węzeł Izydy". Krzyż Ankh często utożsamiano z lustrami, które są silnie związane z żywiołem wody, więc także z energią oczyszczającą. Można spotkać malowidła, które przedstawiają faraonów, na których Bogowie wylewają potok małych krzyżów ankh, aby ich oczyścić i uznać ich władzę. Sam Tutenchamon posiadał lusterko w kształcie klucza Nilu.
Jako, że Ankh silnie był związany z życiem po śmierci, zmarłych nazywano "ankhu", a sarkofagi z jego wizerunkiem określano nazwą "neb-ankh" co można przetłumaczyć na "posiadacz życia" (Ten, który posiada w sobie życie)
Symbol życia przetrwał nawet po upadku egipskiej religii politeistycznej wraz z nadejściem chrześcijaństwa. Używano go jako krzyża nazywanego Crux Ansata znaczącego tyle co "krzyż z uchwytem".
Obraz Wolfgang Barth z Pixabay Anubis
Anubis to greckie imię tego Boga. W Egipcie częściej był nazywany Anpu.
Szakale były znane z tego, że grasowały pośród starożytnych cmentarzy w charakterze padlinożerców, jednak dawni Egipcjanie postanowili nadać szakalowi jako zwierzęciu boskiego majestatu przydzielając mu funkcję obrony grobowców, zamiast ich plądrowania. Według jednego z mitów Anubis był synem Bogini Nephthys, która oszukała swojego brata, Boga Ozyrysa nakłaniając go do cudzołóstwa i miłosnych igraszek z nią samą. Anubis po urodzeniu został porzucony przez matkę i wychowany przez Ozyrysa oraz jego żonę-siostrę Boginię Izydę. W ramach podziękowania za opiekę Anpu stanął u boku Ozyrysa, towarzysząc mu podczas podboju świata, a kiedy jego ojciec został zamordowany i rozczłonkowany, pomagał odszukać jego ciało i zabalsamować z taką starannością, że oparło się ono wpływowi czasu i rozkładom. To dało początek tamtejszym rytuałom pogrzebowym.
Inne mity przedstawiają opowieści o tym, że Bóg Set, zakradł się podstępnie w postaci lamparta do ciała Ozyrysa. Rozwścieczyło to Anubisa tak bardzo, że postanowił złapać intruza i piętnować go w ramach zemsty po całym ciele rozgrzanym żelazem. Zgodnie z tą przypowieścią to właśnie dlatego lamparty są pokryte cętkami.
Anubis przewodniczył pogrzebom i prowadził zmarłych przez podziemny świat do królestwa swojego ojca. Jego kult był kontynuowany również w czasach greckich i rzymskich. Według Plutarcha egipski Bóg szakal był powszechny, zarówno w niebiańskich, jak i w piekielnych regionach.
Znany również jako: Anpu
Ikonografia: Najczęściej przedstawiany jako mężczyzna z głową szakala opasany tuniką wokół bioder z pokaźną biżuterią na szyi, nadgarstkach oraz kostkach. Na grobowcach i malunkach, jest spotykany również w swojej zwierzęcej postaci.
Atrybuty: Krzyż Ankh i berło.
Zwierzęta: szakal
Funkcja: Bóg podziemia, przewodnik zmarłych, strażnik grobowców.
Duchowi sojusznicy: Ozyrys i Izyda
Rodzinne powiązania: Ozyrys (ojciec), Izyda (macocha), Nephthys (matka)
Anuket
Jest opiekunką rzek, które dają schronienie wielu wodnym stworzeniom oraz poi wszelkie istoty żywe. Panuje również nad dobrobytem i jest symbolem wszelkiej rozkoszy seksualnej. Można uznać ją za Boginie płodności, ponieważ zapewnia płodność nie tylko ludziom, ale i zwierzętom.
Pierwsze wzmianki o Anuket pojawiły się na terenie północnej Nubii. Jej narodziny datuje się na początki sięgające Starego Królestwa. Ona wraz z Boginią Satis w niektórych zbiorach były przedstawiane jako siostry, jednak kiedy zostały włączone do egipskiego panteonu, przypisano im rolę matki i córki. W zależności od wersji mitu możemy spotkać się z umieszczeniem Anuket u boku Boga Chnuma, a Satis jako ich córkę lub na odwrót Satis w roli żony, a Anuket jako dziecko. Mimo wszystko wraz z Chnumem są czczeni jako triada.
Głównym miejscem jej kultu była świątynia, która znajdowała się na wyspie Seheil, nad pierwszą kataraktą Nilu.
Znana również jako: Anukis, Anoukis, Anqet
Ikonografia: Anuket może być przedstawiana z czterema ramionami, reprezentującymi związek męskiej i żeńskiej zasady. Nosi koronę z trzciny, zwieńczoną strusimi piórami lub piórami papugi. Prezentuje się jej wygląd również jako piękną kobietę lub gazelę, która jest jej świętym zwierzęciem.
Atrybuty: Trzcinowa korona, berło papirusu, muszla kauri
Funkcja: Bogini rzeki, płodności, rozkoszy seksualnej oraz dobrobytu
Żywioł: Woda
Zwierzęta: Czerwona papuga, gazela
Rodzinne powiązania: Satis (siostra, matka, córka), Chnum (ojciec, mąż)
Apis
Święte zwierzę z Memfis. Był jednym z najbardziej czczonych zwierząt w mitologii egipskiej. Wierzono, że reprezentował na ziemi Boga Ptaha i miał zwiastować jego przybycie.
Za życia Apisowi oddawano czci i składano mu ofiary w postaci złota i jadła, a on sam mieszkał w świątyni. Po śmierci świętego byka starożytni Egipcjanie uważali, że jego dusza przenosiła się do innego ciała i kapłani rozpoczynali poszukiwania jego następnego wcielenia. Jednak zanim ogłoszono reinkarnację Apisa, musiał on spełnić kilka ściśle ustalonych warunków. Jednymi z nich były na przykład biała plama w postaci trójkąta umieszczona na czole, sylwetka skarabeusza pod językiem czy białe znamiona na łopatkach przypominające skrzydła.
Zmarłego Apisa żegnano z należytym szacunkiem. Odprawiano wtedy uroczysty pogrzeb łącznie z elementami mumifikacji. Szczątki zwierzęcia umieszczano w sarkofagu wykonanego najczęściej z drewna lub granitu.
Starożytni Egipcjanie wierzyli, że płodność i moc rodzicielska Apisa mogły zostać przekazane zmarłemu, zapewniając mu odrodzenie w następnym życiu. W jednym z mitów Apis został zadźgany na śmierć przez najeźdźcę perskiego króla Kambyzesa. Po zabiciu byka jego zwłoki wyrzucono ze świątyni, ale żaden ze zjadaczy padliny nie odważył się zbliżyć do jego szczątków z wyjątkiem dzikich psów. Po pożarciu ciała Api'ego, psy straciły honorowe miejsce w religii egipskiej.
Zapiski o tym Bogu znajdziemy również w tekstach chrześcijańskich, jako że mówi się, że to właśnie on był "złotym cielcem", którego stworzyli chrześcijanie podczas ucieczki z Egiptu pod przywództwem Mojżesza.
Jego kult rozprzestrzenił się również poza granicami Egiptu w Grecji oraz Rzymie.
Znana również jako: Api, Hapi
Ikonografia: Apis jest przedstawiany w historii Egiptu jako kroczący byk zwykle z umieszczonym między rogami dyskiem słonecznym i uraeusem, czyli świętym wężem, który symbolizował moc króla.
Atrybuty: Dysk słoneczny z uraeusem
Funkcja: Bóg płodności i witalności. Symbol cesarskiej władzy
Zwierzęta: Byk
Apophis
W mitologii egipskiej greckie imię egipskiego Apepa lub Aaapef, gigantycznego węża, rzadziej krokodyla i nocnego demona. Według niektórych starożytnych przekazów Apophis był formą Seta, Boga chaosu i ciemności. Każdej nocy Apophis walczył z Bogiem słońca Ra, którego zaklęcia i płomienie pokonywały węża, jednak ten ostatecznie zawsze powracał. W przypadku kiedy Ra zawiódłby i Aaapef zdołałby wygrać, świat pogrążyłby się w wiecznej ciemności.
To właśnie jego Egipcjanie obwiniali za pojawienie się wszelkich klęsk żywiołowych. Przypisywano mu również zjawiska, które w tamtym okresie nie do końca były rozumiane przez starożytny lud jak na przykład zaćmienie słońca.
Jego pochodzenie budzi dyskusję między badaczami, ale najczęściej można spotkać się z zapiskami, mówiącymi o tym, że Apep powstał ze śliny Bogini Neith.
Nie czczono go, ponieważ wzbudzał on w ludziach lęk. Nazywano go "złym jaszczurem", "wrogiem" czy "okrężcą świata". Bano się go, ponieważ był istotą postrzeganą jako wszechmocny demon, którego nie można zabić, a jedynie chwilowo pokonać.
Aten
(Aton, Adon, Eton)
Aten pierwotnie było określeniem dysku słonecznego, któremu faraon Echnaton nadał boskiego majestatu. W Nowym Królestwie był uznany za złożony aspekt bóstwa Ra-Amona-Horusa, gdzie Ra reprezentował słońce w ciągu dnia, Amun był jego przedstawicielem w zaświatach, a Horus zwiastował jego wschód . Jednak ze względu na kult natury i obserwacji naukowych, niektórzy stwierdzili, że Aten jako "samo widzialne słońce" jest ostatecznym źródłem wszelkiego życia.
Faraon Echnaton swoją religię opierał tylko na wyznawaniu Atona jako jedynego słusznego Boga, jedynie akceptując możliwość istnienia innych bóstw, przez co wielu nazywano go pierwszym monoteistą. Wiele hymnów do Atona zostało skomponowanych jeszcze za życia Echnatona, a niektóre z nich z pewnością były napisane przez samego władcę. Opisują one cuda natury i witają słońce jako absolutnego stwórcę wszystkich rzeczy.
Atona czczono przy otwartym słońcu, a nie w ciemnych świątyniach, jak innych Bogów. Jednak z dala od otwartości na ludzi, tylko Echnaton i jego rodzina mogli połączyć się z Bogiem. W jednym z hymnów faraon zwraca się do Atena, mówiąc :
"Nie ma nikogo, kto by Cię znał, oprócz Twego syna Echnatona".
Późniejsze wykopaliska wykazały, że zwykli ludzie nie do końca przyjęli nową religię, ale nadal prywatnie odwali pokłony starym Bogom.
Ba
(dusza)
W mitologii egipskiej dusza zmarłego mogła żyć wiecznie i odradzać się w nowym ciele.
Egipcjanie przedstawiali ją jako ptak o ludzkiej głowie. Ba było ściśle związane z ka, sobowtórem osoby i ib, czyli sercem, i stanowiło jedną z zasad życia człowieka.
Uważano, że po śmierci Ba odwiedza swoje ciało w grobie. W piramidach nierzadko zostawiano otwory w kamieniach pokrywających ich wierzchołek, tak, aby dusza mogła wejść do środka i spocząć na pozostawionej dla niej półce.
Mała figurka Ba, wykonana ze złota i inkrustowana drogocennymi kamieniami, została umieszczona na piersi mumii w nadziei, że uratuje ją przed rozkładem, ponieważ starożytni Egipcjanie wierzyli, że nastąpi wtedy ostateczne zjednoczenie wszystkich duszy z ich ciałami.
Ba Neb Tetet
Dusza Mendesa; Pan z Mendes; Baran/Kozioł z Mendes
U korzeni sporów i walki o władzę między rywalizującymi egipskimi Bogami Horusem i Setem leży filozoficzny spór dotyczący praw do dziedziczenia przez nich władzy. Król Ozyrys nie żyje: kto zatem powinien go zastąpić? Jeśli pochodzenie jest patrylinearne, powinno to być jego prawowity syn, Horus, jednak jeśli pochodzenie jest matrylinearne, to powinien to być drugi syn matki Ozyrysa, Set.
Mogliby nadal się o to spierać, gdyby nie Ba Neb Tetet, spokojne, chłodne bóstwo, które zasugerowało, że w celu podjęcia ostatecznej decyzji, należy skonsultować się z Boginią Neith - Matką wszystkich Bogów. Ba Neb Tetet ostrzegł, że należy znaleźć pokojowe rozwiązanie, aby święty porządek wszechświata nie został zniszczony, a wraz z nim cały Egipt i prawdopodobnie cały świat.
W średniowieczu wizerunek tego rogatego bóstwa był utożsamiany z Szatanem, jednak Ba Neb Tetet nie ma z nim wiele wspólnego, ponieważ jest spokojnym, uporządkowanym, uczciwym duchem, do którego można zwrócić się o pomoc w negocjacjach i arbitrażu.
Znany również jako: Banebdedet; Banebdjedet
Zwierzęta: Baran, koza
Infografia: Mężczyzna przedstawiany z głową kozy lub częściej barana.
Miejsce kultu: Dżedet, egipskie miasto lepiej znane pod grecką nazwą Mendes, było również znane jako Per-Banebdjedet, czyli Dom Barana z Mendes.
Bastet
W mitologii egipskiej Bogini kotów czczona w Bubastis we wschodniej Delcie. Uważano ją za manifestację słonecznego oka, a nawet nazywano ją „Okiem Ra, które chroni jej ojca Ra”. Bast, która kochała muzykę i taniec, była obrońcą kobiet w ciąży, a także chroniła mężczyzn przed chorobami i złymi duchami. Uważano ją za uosobienie dobroczynnej, zapładniającej mocy słońca, podczas gdy jej odpowiednik, Bogini Sekhmet, reprezentował zaciekłą, niszczycielską moc solarną.
Bastet stała się ważnym bóstwem narodowym około 950 roku p.n.e, a jej święto należało do najpopularniejszych w Egipcie. Zgodnie z Historią Herodota w księdze drugiej, ogromna liczba mężczyzn i kobiet przybyła na jej festiwal barkami, śpiewając i tańcząc, klaszcząc w dłonie i grając na kastanietach. W Bubastis święto obchodzono z licznymi ofiarami i uroczystościami. Martwe koty starannie zmumifikowano i pochowano. Mówiono, że ponad 700 000 wielbicieli kotów uczestniczyło w corocznym festiwalu Bastet i że oprócz tego wypito więcej wina niż w pozostałej części roku.
W Biblii hebrajski prorok Ezechiel (30:17) odnosi się do miasta Bast, które nazywa Phibeseth, i mówi o czcicielach Bastet, że młodzi ludzie „padną od miecza” za oddanie jej czci.
Znana również jako: Bast, Pasht
Infografia: Sztuka egipska zazwyczaj przedstawia Bastet jako kobietę z głową kota. W prawej ręce trzyma sistrum do muzyki, a w lewej tarczę z głową kota lub lwicy na górze. Można również spotkać się z przedstawieniem Bastet jako czarną kotkę.
Funkcja: Opiekunka kotów, kobiet w ciąży i mężczyzn. Patronka muzyki i sztuki
Zwierzęta: Kot
Rodzinne powiązania: Ra (brat lub ojciec)
Benu
W mitologii egipskiej ptak identyfikowany przez Greków z feniksem. Mówiono, że Benu jest najstarszą żywą istotą. Stworzył się z ognia, który płonął na szczycie świętego drzewa Persea w Heliopolis. Jego krzyk był pierwszym dźwiękiem, jaki kiedykolwiek usłyszano, i oznaczał początek czasu. Zasadniczo był to ptak słońca, symbol zarówno wschodzącego słońca, jak i martwego Boga Ozyrysa. Benu nie tylko oznaczało odradzanie się słońca każdego ranka, ale stało się symbolem zmartwychwstania człowieka.
Księga Umarłych podaje formułę umożliwiającą zmarłemu przyjęcie formy Benu. Po 30 latach panowania królów egipskich poprosili Benu o odnowioną siłę i witalność. Według greckiego historyka Herodota (księga 2) Benu pojawiało się raz na 500 lat. Jego upierzenie było częściowo złote, a częściowo czerwone lub błękitno- białe, a wielkością i kształtem przypominał czaple.
Jego imię najprawdopodobniej pochodzi od słowa "weben" oznaczającego "powstanie" lub "blask". Można się również spotkać z nazewnictwem planety Wenus jako "Gwiazdę statku Benu-Asara", gdzie Asara jest egipskim imieniem Boga Ozyrysa.
Znany również jako: Bennu
Ikonografia: Przedstawiany był najczęściej jako niebieska czapla. Posiadał dwa długie pióra osadzone na czubku głowy wraz z koroną Ozyrysa z dwoma strusimi piórami z obu stron lub dyskiem słonecznym.
Atrybuty: Korona ze strusimi piórami lub dysk słoneczny nad głową.
Funkcja: Symbol zmartwychwstania, zwiastun zachodzącego i wschodzącego słońca. Reprezentował duszę Ba, Boga Ra lub Ozyrysa.
Zwierzęta: Czapla
Bes
Bes, duch domowego szczęścia, pan miłości, muzyki i tańca. Był jednym z najbardziej lubianych i popularnych bóstw Państwa Faraonów. Opisywany jako duch rozkoszy i najlepszy przyjaciel kobiety, ponieważ Bes chronił rodzinę, a zwłaszcza dzieci i kobiety w ciąży. Strzeże on również przed złymi duchami i ogólnie pojmującymi kłopotami. Trzyma te złe byty szczególnie z dala od kobiet, które znajdują się w ważnych momentach swojego życia jak poczęcie dziecka oraz poród. Bes pilnuje porodu, gwarantuje płodność oraz może zapobiegać chorobom wenerycznym i chroni przed złym okiem.
Charakterystyczny wizerunek Besa był wszechobecny w Egipcie, wyryty na słupkach łóżek i wazonach z maścią, namalowany na ścianach i wytatuowany na lewym udzie artystek. Bes od dawna był postrzegany jako popularne bóstwo, ukochane przez masy, a nie jako członek oficjalnego kultu, ale ostatnie dowody archeologiczne wskazują, że Bes był ulubieńcem rodziny królewskiej i wyższych klas. Niektórzy uczeni uważają, że Bes pochodził nie z Egiptu, a z Nubii i podróżował na północ. Czczono go tak daleko, jak daleka była Mezopotamia.
Niektóre mity przedstawiają go jako małżonka Bogini Taweret, którzy niosą swoim wiernym radość i spokój tak długo jak są czczeni razem.
Znana również jako: Bisu, Aha
Ikonografia: Bes to karłowaty mężczyzna z lwią grzywą. Zwykle nosi skórę lwa lub lamparta, a czasem koronę z wysokich piór. Tańczy z małym bębenkiem lub tamburynem, tnąc nożami. Jego taniec ma wywołać śmiech, który pomaga odpędzić złośliwe duchy. Jego związek z bębnami jest niezwykły i znaczący w kulturze, w której gra na perkusji była kojarzona z kobietami. Jest jedynym egipskim bóstwem, które jest konsekwentnie przedstawiane na całej twarzy.
Atrybuty: Bes trzyma nóż, który jest jego narzędziem ochrony. Posiada również różne instrumenty muzyczne, których dźwięki mają przestraszyć złe duchy. Gra na harfie, lirze, bębnach i tamburynie.
Zwierzęta: lew
Miejsce kultu: Bes mieszka przy południowej bramie świątyni w Karnaku, gdzie podobno lubi zaskakiwać nieostrożnych turystów.
Rodzinne powiązania: Taweret (żona).
Beset
Często opisywana jako nagie, szkaradne bóstwo o obliczu lwicy. Egiptolodzy spierają się o rolę, jaką pełniła w życiu Boga karła, umieszczają ją u jego boku raz w charakterze siostry lub córki, a czasem jako małżonkę. Najpopularniejsze jednak są opowieści, które ukazują ją jako jego żeńskie oblicze. Szczególnie że i tę Boginię możemy spotkać towarzystwie Bogini Taweret, która oficjalnie została uznana za partnerkę Besa. Między trójką tych Bogów jest bez wątpienia jakaś silna więź, więc można założyć, że mogą oni żyć w przyjaźni i razem być czczeni przez swoich wyznawców.
Wizerunek Beset można znaleźć na amuletach z tamtego okresu. Artefakty dotyczące postaci tego bóstwa zostały odnalezione razem z papirusami, na których zostały spisane zaklęcia oraz praktyki magiczne. Dlatego mówi się, że jest ona związana z zaklęciami i rytuałami z udziałem węży. Maski Beset, które zosły odkryte podczas prac archeologicznych, uznawane są za przedmioty wykorzystywane w rytuałach szamańskich.
Ikonografia: Przypomina kobiecą wersję Besa. Zwykle pojawia się nago, a jej płeć jest dość wyraźna. Drewniana figurka z ruchomymi ramionami znaleziona w grobowcu pod Ramesseum w Tebach przedstawia Beseta trzymającego metalowe węże (lub różdżki w postaci węży). Można spotkać jej wizerunek również z nakryciem głowy zrobionym ze strusich piór.
Atrybuty: Węże lub różdżki o wężowatym kształcie, pióropusz na głowie ze strusich piór,
Funkcja: Prawdopodobnie szamanizm oraz magia węży. Żeński odpowiednik Boga Besa
Zwierzęta: lwica
Rodzinne powiązania: Bes (ojciec, brat lub mąż)
Buchis
Byk, który został uznany za świętą istotę w kulcie egipskiego Boga Montu- opiekuna wojennych artefaktów. Jego wyznawcy gromadzili się głównie w Hermopolis w Górnym Egipcie. Dopiero za czasów faraona Nektanebo II jego sława nieco rozrosła się na inne miasta.
Zwierzę wybrane na Buchisa musiało się charakteryzować wyjątkowym ubarwieniem. Na jego reinkarnacje wybierano jedynie osobniki o czarnej głowie i białym tułowiu.
Kiedy byk umierał, chowano go na specjalnie wyznaczonym do tego cmentarzu. Natomiast nieopodal tego miejsca pochówku, znajdowało się cmentarzysko dla matek świętego Buchisa.
Nadawano mu różne imiona takie jak na przykład Bech, co prawdopodobnie możemy tłumaczyć na "wschodni"i Ba-akh oznaczające "lśniący Ba".
Podobnie jak Apis, który był uważany za ziemskie wcielenie Boga Ptaha, tak Buchis był określany jako żywe Ba, Boga Re.
Znana również jako: Bacis, Bkha, Bech, Ba-akh
Ikonografia: byk o czarnej głowie i białym tułowiu, rzadziej jego umarszczenie było pokryte charakterystycznymi pasami. Na głowie nosił koronę z piór, spomiędzy której przebijał się dysk słoneczny.
Funkcja: żywe wcielenie Boga Ra, powiązany z kultem Boga Montu.
Zwierzęta: byk
Duat
(Tuat)
W mitologii egipskiej, świat podziemny lub inny świat. Pierwotnie Duat oznaczał miejsce, przez które bóg słońca Ra przechodził każdego wieczoru po zajściu lub śmierci, w swojej podróży do tej części nieba, gdzie miał się pojawić następnego ranka. Chociaż ogólnie nazywano go podziemnym światem, wierzono, że Duat nie znajduje się pod ziemią, ale raczej z dala od ziemi, w części nieba, w której mieszkali bogowie. Było to królestwo wielkiego boga Ozyrysa, który panował nad wszystkimi innymi bogami zmarłych, jak również nad samymi umarłymi. Duat było oddzielone od świata pasmem gór, które go otaczały, tworząc wielką dolinę. Z jednej strony góry oddzielały dolinę od ziemi, az drugiej dolinę od niebios. Przez Duat płynęła rzeka, która była odpowiednikiem Nilu w Egipcie i niebiańskiego Nilu w niebie, a na każdym brzegu tej rzeki żyła ogromna liczba bestii i diabłów, które były wrogie każdej istocie, która napadła dolinę. Duat został dalej podzielony na 12 sekcji lub nomów, z których każda odpowiadała jednej z godzin nocnych.
Według jednego egipskiego tekstu, Księgi Pylonów, Duat to długa, wąska dolina o piaszczystych zboczach, podzielona na dwie równe części rzeką, po której płynie łódź słońca. Każdy z 12 odcinków lub nomów doliny ma swoje własne demony lub próby, które zmarły musi przejść, aby być godnym życia z Ozyrysem. Ta sama koncepcja została wykorzystana w operze Mozarta Czarodziejski flet, w której bohater Tamino przechodzi szereg prób ustanowionych przez arcykapłana Sarastro, aby zasłużyć na pochwałę Izydy i Ozyrysa.
Duat jest czasami nazywany Ta-dchesert (ziemia święta), Neter-khertet lub Khert Neter (boskie podziemne miejsce).
Ennead
(dziewięć)
W mitologii egipskiej dziewięć bóstw, których cechy symbolizują pierwotne siły we wszechświecie. Wielka Enneada obracała się wokół mitologii Heliopolis, przedmieścia współczesnego Kairu, i składała się z Atuma, jedynego twórcy, jego potomstwa Shu (powietrze) i Tefnut (woda) oraz ich dzieci Geb (ziemia), Nut (niebo), Isis , Ozyrys, Seth i Nephthys. Z biegiem czasu inne ośrodki kultowe rozwinęły swoje własne enneady i dlatego ich liczba się zmieniała. Enneada w Tebach składała się z 15 bóstw, a hermopolis - z 8. Ten ostatni stał się tak sławny, że nazywany jest Ogdoad z Hermopolis (osiem bóstw tego miejsca). Byli to Nun i Naunet, Huh i Hauhet, Kuk i Kauket, Amen i Amunet. Czterech bogów płci męskiej przedstawiano jako żabogłowe; samice przedstawiono jako wężogłowe.
Geb
(wcześniej błędna interpretacja: Seb)
Egipski bóg ziemi. Nazwa ta jest prawdopodobnie starym słowem oznaczającym „ziemię”, które później wyszło z użycia; w tekstach Piramidy jest powiedziane, że zmarli wchodzą do „geb”. Jeden z mitów opowiada, jak bóg ziemi kopulował z boginią nieba (→ Orzech), aby spłodzić słońce, stając się w ten sposób „ojcem bogów”. Królowie Egiptu nazwali się „dziedzicami Geb”. Kiedy bóg jest przedstawiany antropomorficznie, zwykle nosi na głowie koronę Dolnego Egiptu. Wyjątkowo można go również pokazać z gęsią zdobiącą jego głowę (w scenariuszu gęś jest jego znakiem rozpoznawczym).
Geb (Keb, Qeb, Seb) (ziemia) W mitologii egipskiej bóg, który uosabiał powierzchnię ziemi; brat-mąż bogini nieba Nut. Według jednego z mitów, Geb został oddzielony od Nut przez boga Shu na prośbę boga słońca Ra, który był rozgniewany ich seksualnym uściskiem. W ten sposób powstało niebo w górze i ziemia poniżej. Jednak separacja sprawiła, że Geb był niepocieszony i płakał tak gwałtownie, że jego zawodzenie było słyszalne w dzień iw nocy, a jego łzy wypełniały oceany i morza.
Geb był często przedstawiany w sztuce egipskiej w smutku, leżąc pod stopami Shu, z głową podniesioną na jednym ramieniu i zgiętym kolanem. W niektórych mitach jest identyfikowany jako ojciec Ozyrysa , Izydy , Neftydy, Seta i Horusa i jako taki był znany jako „ojciec bogów” lub „wódz bogów”. Powszechne było również uznawanie Geba za mianowanego „dziedzica bogów” i przywódcę wielkiej Enneady. Geb był również przedstawiany jako mężczyzna noszący na głowie gęś, która jest hieroglifem jego imienia. Zwierzę to również było dla niego święte, a Geb nazywano Kenken-ur (wielki rechot), nawiązując do wiary wyrażonej w niektórych mitach, że złożył jajo, z którego wyrósł świat. W klasycznych czasach greckich Geb był identyfikowany z Kronosem, który był ojcem wielkich bóstw olimpijskich.
Hapi
(hap, hapy)
W mitologii egipskiej bóg Nilu, który w niektórych mitach utożsamiany był ze wszystkimi pradawnymi bóstwami twórczymi i ostatecznie uważany był za twórcę wszystkiego. W bardzo wczesnym okresie Hapi przyswoił sobie cechy zakonnicy, pierwotnej wodnej masy, z której bóg Ra wyłonił się pierwszego dnia stworzenia. W rezultacie Hapi był uważany za ojca wszystkich istot. Zajmował wyjątkową pozycję w religii egipskiej, chociaż nie należał do żadnego systemu teologicznego wypracowanego przez kapłanów.
Światło Ra przyniosło życie ludziom i zwierzętom, ale bez wód Hapi każda żywa istota zginęłaby. Niektóre hymny przypisują Hapi coroczne wylewanie Nilu, nawadniające w ten sposób pola Egiptu. Powódź miała pochodzić z dwóch jaskiń zrobionych z odcisków sandałów Hapi. Bóg Khnum był odpowiedzialny za te „sekretne jaskinie Hapi”. Hapi jest zwykle przedstawiany jako gruby mężczyzna o niebieskiej lub zielonej skórze i kobiecych piersiach Hanuman, co wskazuje na jego zdolności płodności. Kiedy reprezentuje zarówno południowy, jak i północny Nil, Hapi trzyma dwie rośliny, papirus i lotos lub dwa wazony, z których wylewa wodę.
Haroeris
(Horus Starszy, Horus Wielki)
W mitologii egipskiej greckie imię Har Wer, którego czczono w Letopolis. Niektóre teksty mówią, że był synem Geba, boga ziemi i Nut, bogini nieba; inni, że był synem Ra, boga słońca i Hathor, bogini krów. Haroeris był czczony wraz ze swoją żeńską odpowiedniczką, Ta-sent-nefertem i ich synem, Pneb-taui, tworząc trójcę. W sztuce egipskiej Haroeris jest przedstawiany jako człowiek z głową jastrzębia w podwójnej koronie Górnego i Dolnego Egiptu.
Harpokrates
(dziecko Horus, niemowlę Horus)
W mitologii egipskiej greckie imię egipskiego Heru-p-kharta, postaci boga Horusa. Często był przedstawiany z pejsem młodości i noszącym podwójną koronę Górnego i Dolnego Egiptu. Trzyma palec wskazujący na ustach, co Grecy błędnie zinterpretowali jako symbol jego dyskrecji. W wyniku tego błędu nazwali Harpokratesa bogiem milczenia. Czasami Harpokrates jest karmiony przez matkę Izydę.
Hathor
Wielka z wielu imion; Złoty; Pani Malachitu, Pani Turkusu; Lady of the Sycomore; Lady of the Date Palm; Pani Zachodu; Pani Umarłych; Łono rogów; House of Horns; Pani Wieczoru; Mój dom na niebie; Pani Macicy; Pani Sromu; Łono powyżej
Hathor jest boginią patroną kobiet; opiekun samic wszystkich gatunków. Jest ucieleśnieniem kobiecej zasady. Hathor to duch radości, miłości, tańca, alkoholu i perfum. Jako pierwotny duch panuje nad seksem, narodzinami, przyjemnościami, intoksykacją, magią, muzyką i śmiercią. Hathor ma władzę nad rozmnażaniem się ludzi i owocami uprawiania miłości.
Hathor to niebiańska krowa; Droga Mleczna wylewa się z jej piersi. Jedna z najstarszych egipskich luminarzy, jej cześć sięgała aż do Etiopii, Somalii, Libii i Fenicji. Hathor może, ale nie musi, być tym samym duchem co Lady Aszera z Morza, z którą dzieli władzę na Półwyspie Synaj.
Bez pomocy i ochrony Hathora zmarli nie mogą dotrzeć do swojej następnej krainy ani osiągnąć życia wiecznego.
Ulubione osoby: Kobiety, muzycy, tancerze, piosenkarze, perfumiarze, aromaterapeuci, kosmetyczki, piwowarzy, winiarze, magicy, wróżki, wróżbici i artyści henny
Wyobrażenia: Hathor najczęściej objawia się jako krowa z tarczą słoneczną i pióropuszami między rogami lub jako kobieta, której koroną jest dysk słoneczny trzymany między parą rogów krowy. Jednak Hathor jest utalentowaną zmiennokształtną, potrafiącą pokazać się w dowolnej formie. Przejawia się w różnych formach w zależności od nastroju. Historycznie występowała jako kot, sokół, drzewo figowe, sęp, hipopotam i kobra. W jej najbardziej okrutnej postaci jest lwicą. W ludzkiej postaci Hathor jest niezmiennie miły i piękny. Pojawiła się jako duch węża w Byblos, obecnie nowoczesnym Libanie.
Ikonografia: Drzewo z kobiecą piersią, którym karmi faraonów. Słoik z grobowca Tutenchamona przedstawia Hathora noszącego naszyjnik z lilii wodnych i owocu mandragory.
Atrybuty: Lustro, bęben w ramie i sistrum: sistrum, instrument perkusyjny, jest czasami ozdobiony wizerunkiem Hathora, podobnie jak egipskie lusterka ręczne.
Zwierząt: Krowa, gazela, kot
Ptak: Gęś
Rośliny: Drzewo mirry, palma daktylowa, figa jaworowa, papirus i henna
Kamienie: Malachit, turkus
Metal: Złoto, miedź
Numer: 4
Kolor: Czerwony
Planeta: Księżyc. Hathor ma również skojarzenia z Psią Gwiazdą, Syriuszem, którą Egipcjanie nazywali Sothis, Wielkim Dostawcą, znanym również jako Łono Hathor. Może również mieć aspekt słoneczny.
Miejsca: W przeciwieństwie do ogromnych kompleksów świątynnych, które były w dużej mierze niedostępne dla wszystkich oprócz faraona i elity kapłańskiej, większość sanktuariów Hathorów była miejscem, w którym każdy mógł złożyć petycję. Główne sanktuarium Hathor znajdowało się w Denderze, na skraju pustyni między Luksorem a Abydos, gdzie, jak się uważa, jej kult zaczął się po raz pierwszy. Obecne ruiny pochodzą ze świątyni ukończonej w I wieku n.e. Jednak według inskrypcji miejsce to było święte dla Hathor już od dziesięciu tysięcy lat; oryginalna świątynia była glinianą chatą. Dendera była centrum uzdrawiania, Lourdes tamtych czasów. Egipcjanie uważali go za pępek wszechświata, duchowe centrum Ziemi.
• Hathor był czczony w rejonie Deir el-Bahri co najmniej od pierwszego okresu przejściowego (2150–2040 pne), prawdopodobnie pierwotnie w świątyni jaskiniowej.
• Hathor jest właścicielem pasma górskiego na zachód od Nilu.
• Bagna są święte dla Hathorów.
• Jest właścicielem półwyspu Synaj. Tam, a także w Izraelu, znaleziono wiele jej posągów. Niektórzy uczeni uważają, że biblijny Złoty Cielec jest synem Hathora. Opisy zaciekłych, wojowniczych nomadów zniewolonych przez Egipcjan i zmuszonych do pielęgnowania świątyń Hathor na Synaju mogą być najwcześniejszymi pisemnymi wzmiankami o narodzie hebrajskim.
Siedmiu Hathorów
Hathor to słynna zmiennokształtna. Siedmiu Hathorów może mieć aspekty lub awatary Hathor, ale mogą one również być jej córkami lub towarzyszącymi im duchami. Pojawiają się na hirth, aby ogłosić przeznaczenie hahy. Nie wiadomo, czy składano im ofiary żywnościowe, chociaż było to zwyczajowe w tradycji egipskiej. Zaproponowano im jednak siedem czerwonych rihonów, po jednym na każdego Hathora. Siedmiu Hathorów może być najwcześniejszym udokumentowanym dowodem urodzenia wróżek . Byli związani z Plejadami . ( Zobacz także: Wróżka, Narodziny.)
Czas: Coroczny festiwal uspokojenia został zaplanowany tak, aby korespondował z powstaniem Sothis (Syriusza) i według naszego kalendarza potrwa mniej więcej 20 lipca. Hathor otrzymał obfite ilości piwa i soku z granatów, którymi dzielili się świętujący wielbiciele.
Prośby: Spal mirrę, aby przywołać Hathora. Lubi radosną atmosferę, pełną muzyki i tańca. Gra na bębnie ramowym i porozumiewa się poprzez bębnienie.
Ofiary: Jej tradycyjne wotum to prezent w postaci dwóch luster. Hathor jest duchem alkoholu i lubi się napić. Piwo lub wino są odpowiednie. Inne tradycyjne wota obejmują tkaniny, skarabeusze i inne amulety ; obrazy kotów i krów; biżuteria; i ex-votos (milagros) w postaci oczu lub uszu, aby zachęcić Hathorów do zobaczenia lub usłyszenia petentów.
Heket
Dawca Życia; Duch Wód Pierwotnych; Matka Duchów
Nie, nie Hekate: pomimo podobieństwa ich imion, te dwie starożytne boginie nie są identyczne, ale mają ze sobą wiele wspólnego. Oba są związane z narodzinami, zmartwychwstaniem śmierci i królestwami podziemnymi.
Niektórzy uważają Heketa za najstarszego ze wszystkich duchów egipskich. Jest boginią narodzin, śmierci, zmartwychwstania i wszystkich punktów pośrednich. Pomaga umieścić dziecko w łonie matki i jest opiekunką zmarłych. Heket zapobiega poronieniu i urodzeniu martwego dziecka. Ma władzę nad środkami antykoncepcyjnymi.
Heket i jej mąż Khnum należą do grupy niebiańskich położnych, które pomagają każdego świtu w narodzinach słońca. Heket jest jednym z duchów, które pomagają Isis tymczasowo ożywić Ozyrysa w celu poczęcia Horusa.
Znana również jako: Heqet
Wyobrażenia: Heket objawia się jako żaba lub kobieta z głową żaby.
Ikonografia: Hieroglif Heketa to żaba.
Zwierzę: Heket jest tak samo mocno związany z żabami, jak Hekate z psami.
Elementy: Woda, ziemia
Święte miejsca: Do najstarszych ośrodków jej kultu należało okolice Wyspy Elefantyńskiej, gdzie znajdowały się jaskinie, przez które Nil wpływał do Egiptu. Była również czczona w Abydos i Hermopolis.
Ofiary: Tradycyjnie oferowano jej fajansowe lub rzeźbione kamienne statuetki żab, jednak każdy rodzaj wizerunku żaby może być odpowiedni.
Horus
The Enchanted One
Horus, syn Izydy i Ozyrysa , ucieleśnia wiele archetypów:
• On jest zapowiedzianym zbawicielem.
• Jest Boskim Dzieckiem, którego bezpieczeństwo należy zapewnić za wszelką cenę.
• Jest koronowanym, zwycięskim bohaterem dziecięcym.
• Jest bohaterskim wojownikiem, który walczy o swoje pierworództwo.
• On jest mądrym, sprawiedliwym władcą.
W piątej dynastii, jeśli nie wcześniej, Egipcjanie produkowali białe i czerwone wina, znane odpowiednio jako Lewe i Prawe Oczy Horusa.
Horus to duch słoneczny z Delty Nilu, czczony w postaci sokoła. Słońce i księżyc to jego oczy. Jego imię pochodzi od rdzenia oznaczającego „błyszczącą twarz”: jest wojowniczym duchem światła. Horus służy jako pośrednik między ludźmi a duchami. Prowadzi dusze w obecność swojego ojca, Ozyrysa, Pana Śmierci. Chociaż Horus ma żony, rządzi razem ze swoją matką, Izydą. Można wzywać Horusa, aby wstawiał się za matką lub odwrotnie.
Wizerunek Horusa w ramionach matki lub karmiącego piersią może być pierwowzorem ukochanego wizerunku Madonny z Dzieciątkiem. Horus jest przedstawiany jako dominujący lub zabijający węże, krokodyle i hipopotamy, zwierzęta święte dla jego rywala i nemezis, Seta. Wizerunek Horusa na konnej włóczni Set może być prototypem wizerunku Świętego Jerzego i smoka.
To jest mit. Uczeni mają inne teorie. Horus może być pierwotnym bóstwem, które obok Hathora, Thota i Ammona należy do najstarszych bóstw egipskich, starszych niż jego „rodzice”, Ozyrys i Izyda. Ślady starożytnych mitów sugerują, że został stworzony przez samego siebie. Nazwa „Horus” stała się również ogólnym określeniem dla wielu egipskich bóstw sokołów. Stali się tak pomieszani, że trudno jest rozwikłać ich mity, co prowadzi do dalszych nieporozumień dotyczących „prawdziwego” Horusa.
Znany również jako: Haroeris; Haru-Er
Ikonografia: Horus jest przedstawiany w wielu formach:
• Sokół
• Dziecko noszące pejs młodości
• Dziecko w ramionach Izydy
• Mężczyzna o sokolej głowie
Drzewo: Akacja
Ptaki: Sokół, jastrząb
Ofiary: Słynny egiptolog Omm Sety został opisany jako pozostawiający surowe mięso jastrzębiom i sokołom jako metodę składania ofiar Horusowi.
Wizerunek Oka Horusa jest noszony, noszony lub wytatuowany jako amulet chroniący przed niebezpieczeństwem.
Isis/Izyda
Starożytna egipska bogini matka, prototyp wiernej żony i płodnej, opiekuńczej matki. Isis jest związana z Syriuszem, psią gwiazdą, której powstanie sygnalizuje wiosenną równonoc. Jej symbolem jest księżyc. Często jest pokazywana w zwieńczeniu księżycowej kuli umieszczonej między rogami byka lub barana. Kult Izydy przejęli Grecy i Rzymianie.
Więcej o Izycie przeczytacie w zakładce: ISIS/IZYDA
Ka
Było dla starożytnych Egipcjan siłą witalną, nadaną przez grupę przodków ze świata duchów. Wszystko jest nasycone ka: ludzie, zwierzęta i rośliny.
Po śmierci osoba „udała się do swojej ka” lub została zasymilowana w świadomości grupowej po śmierci. Rodzina królewska, zwłaszcza faraon, zachowała jednak własną tożsamość. Uważano, że niektórzy królowie mają więcej niż jedną ka.
Grobowiec dosłownie służył jako miejsce lub dom ka. Ważne było, aby zostawić ofiary i modlić się, aby nowo zmarli, kiedy dołączyli do grupy przodków, kierowali życzliwą energię ka do żywych. Wyznaczono kapłana, aby służył potrzebom ka i dopilnował, by pozostawiono jej ofiary z pożywienia, napojów i przedmiotów. Ka zjadała kasę ofiar. Gdyby złożono niewystarczające ofiary, ka byłaby zmuszona opuścić grobowiec i błąkać się jak duch jedzący i pijący wszystko, co znajdzie.
Starożytni Egipcjanie postrzegali ka jako istotę niezależną od ciała i przedstawiali ją w sztuce jako podwójną. W przypadku członków rodziny królewskiej Ka działała jak Duch Strażnika lub Daimon.
Khephri
Ojciec Duchów
Bóstwa występują we wszystkich formach. Khephri to bóstwo w postaci chrząszcza gnojowego. (Gatunek: Scarabaeus sacer lub Ateuchus aegyptiorum). Khephri to duch życia, zmartwychwstania i słońca. Jest wzywany dla duchowej ochrony; zmartwychwstanie w zaświatach i utrzymanie słońca na niebie.
Chrząszcze gnojowe, zwane również skarabeuszami, składają jaja w łajnie, które następnie zwijają w kulkę i przesuwają, aby ukryć je w bezpiecznym miejscu. Starożytni Egipcjanie interpretowali to działanie jako podobne do poruszającej się codziennie po niebie kuli słońca. Chrząszcze gnojowe latają w najgorętszej porze dnia, pogłębiając ich skojarzenia ze słońcem.
Imię Khephri pochodzi od egipskiego słowa oznaczającego „zaistnieć”. Ponieważ małe chrząszcze gnojowe były świadkami wyłaniania się z tej kulki łajna, a nie z matki lub bezpośrednio z jaj, a ponieważ uważano, że chrząszcze gnojowe są wyłącznie samcami, postrzegano je jako wytworzone samodzielnie, podobnie jak bóstwo słoneczne Ra. Khephri to duch stworzenia; prekursor życia.
Kult Khephri został ostatecznie zaszczepiony w kultowym stanie Ra. Khephri jest opisywane jako aspekt Ra; szczególnie poranne słońce. Jednak cześć bóstwa w postaci skarabeusza poprzedza cześć Ra. Niektórzy egiptolodzy uważają, że Khephri był jednym z najstarszych bóstw Egiptu i że kiedyś w większości egipskich świątyń pojawił się gigantyczny kamienny skarabeusz na cokole.
Moc i błogosławieństwa Khephri są przekazywane w postaci amuletów skarabeusza , uformowanych na jego podobieństwo. Skarabeusze należały do najpopularniejszych amuletów służących zarówno żywym, jak i zmarłym. Skarabeusze uważano za obrońców serca, dlatego amulet skarabeusza został umieszczony w jamie serca mumii.
• Umieszczenie skarabeusza w grobowcu przywołało błogosławieństwo i ochronę Khephri.
• Jeśli pod trumną umieszczono skarabeusze, wierzono, że nic, żadna siła duchowa lub magiczna, nie może skrzywdzić zmarłego.
• Amulety skarabeusza rzekomo zapewniają żyjącym długowieczność.
• Amulety skarabeusza są noszone lub noszone w celu ochrony serca: fizycznie (choroby serca), duchowo lub romantycznie.
Znany również jako: Kephera; Kefri
Ikonografia: Khephri jest przedstawiony jako człowiek ze skarabeuszem na głowie; jako człowiek z głową skarabeusza lub jako skarabeusz. Czasami jest przedstawiany w koronie, zwykle kojarzonej z Ozyrysem.
Khnum
Rzeźbiarz, który daje życie; Lord of Destiny; Ojciec ojców, matka matek; Lord of the Cool Water
Khnum przewodniczy zaćmie Nilu. To na jego rozkaz rzeka podniosła się podczas corocznego wylewu. Kiedy nadszedł właściwy czas na powodzie Nilu, Khnum otworzył wrota przeciwpowodziowe i wypuścił wody.
Khnum jest szczególnie starożytnym bóstwem, podobnie jak jego pierwotna małżonka, Żaba Lady Heket. Ich mity wyjaśniają, że byli tu od początku: poprzedzają stworzenie; przekraczają czas. W niektórych częściach południowego Egiptu Khnum był uważany za Najwyższego Stwórcę, który jako pierwszy uformował ludzi z gliny z Nilu na swoim kole garncarskim, podczas gdy Heket pomagał tchnąć życie.
Khnum rzeźbi ciała dzieci na swoim kole garncarskim i umieszcza je w łonie matki. W jednej egipskiej legendzie o stworzeniu, Khnum tworzy w ten sposób wszystkie bóstwa Egiptu. Duch ceramiki, Khnum ukształtował Ziemię i wszystkich jej mieszkańców z gliny.
Khnum jest panem jęczmienia i pszenicy, kwiatów, owoców, ptaków, ryb i zwierząt. W jednej z legend stworzenia Khnum męczy wysiłki tworzenia i utrzymywania wszelkiego życia. W końcu stworzył urządzenie, które uwolniło go od brzemienia: umieszczając replikę swojego koła garncarskiego w łonie stworzeń żeńskich, był w stanie przekazać swoją twórczą moc.
Heket i Khnum byli dobrze znani w całym Egipcie. W pewnym momencie Khnum zyskał także inną rodzinę, żonę z Nubijczyków (Anuket) i ich córkę (Satis). Dokładny związek między dwoma żeńskimi bóstwami jest niejasny; Istnieje wiele odmian tej legendy. Argumentuje się również za żoną Satis i córką Anuket. Trzecia teoria sugeruje, że boginie są siostrami. Angelologia żydowska identyfikuje Khnuma z aniołem Anmaelem.
Znany również jako: Khnoum
Wyobrażenia: Khnum manifestuje się jako baran (dosłowne znaczenie jego imienia) lub jako człowiek z głową barana. Napis sprzed dwóch tysięcy lat opisuje Khnuma siedzącego na tronie na Wyspie Elefantyńskiej, z sandałami spoczywającymi na Nilu i koroną dotykającą nieba.
Elementy: Woda, Ziemia
Miejsca: Główne sanktuarium Khnuma znajdowało się na wyspie Elefantyna. Inskrypcja faraona Zosera stwierdza, że Elefantyna należy do Khnuma na zawsze. Jedna dziesiąta produkcji Górnego Egiptu miała być ofiarowana Chnumowi w jego świątyni. Zoser obiecał, że świątynia Khnuma, zwana Radością Życia, będzie zawsze utrzymywana w doskonałym stanie. Ruiny można dziś zwiedzać. Można również odwiedzić inną świątynię poświęconą Khnum w Esna, dawniej Latopolis na południe od Luksoru.
Ofiary: Khnum tradycyjnie przyjmuje ofiary z ryb. Jego wielbiciele powstrzymywali się od używania jakiegokolwiek aspektu owcy lub baranka, czy to do pożywienia, skóry, wełny czy w inny sposób.
Khonsu
Jest opisywany jako syn Basteta lub jako syn Ammona i Muta lub Sobka i Hathora. Duch księżyca, kiedy sprawia, że półksiężyc świeci, kobiety zachodzą w ciąże. Kąpiel księżycowa pomaga w tym procesie (młode kobiety były kiedyś ostrzegane, aby nie leżeć w świetle księżyca; najwyraźniej Khonsu może nie potrzebować pomocy mężczyzny). Posiadał wiele sanktuariów w całym starożytnym Egipcie, ale jego główna świątynia znajdowała się w Tebach, gdzie miał świątynię w obrębie świątyni Ammona w Karnaku.
Khonsu jest także mistrzem uzdrowicielskim z dominacją w czasie. Ma pewną kontrolę nad długością ludzkiego życia. Jest sojusznikiem, przyjacielem i towarzyszem Thota, który również ma związek z księżycem i czasem. Khonsu ma młodzieńczy, czarujący charakter: lubi gry i jest przedstawiany grając w egipski senet planszowy z Thotem. Chonsu, podobnie jak Thot, lubi stawiać zakłady i można go przekonać do zabawy z bhaktą. Obstawiasz zakład: zanim zaczniesz grać, powiedz mu, co dasz, jeśli przegrasz, a co musi dać, jeśli wygrasz. Jeśli nie możesz grać w seneta, naucz go lub naucz go nowej gry planszowej.
Chonsu jest najczęściej proszony o płodność, zwłaszcza jeśli nie można ustalić fizycznej przyczyny niepłodności lub gdy kobieta jest płodna, ale składnik męski wymaga pomocy. Zapewnia również bezpieczny poród. Najstarszym aspektem Chonsu był zaciekły wojownik, który wzbudza wściekłość i służy egipskiemu faraonowi.
Znany również jako: Khensu, Khons
Ikonografia: Młody mężczyzna ubrany w królewski pejs i niosący księżyc na ramionach
Atrybut: Nóż
Ptak: Jastrząb
Planeta: Księżyc
Ma'at
Pani Niebios; Królowa Ziemi; Mistrzyni Zaświatów; Oko Ra; Córka Ra; Pani Sali Sądu
Ma'at to słowo, koncepcja i bogini:
• Ma'at to słowo oznaczające „prawdziwy”, „prawdziwy”, „prawdziwy”. Zatem khesbet ma'at oznacza „prawdziwy lapis lazuli” w przeciwieństwie do niebieskiej pasty.
• Ma'at, koncepcja, jest stanem świętej harmonii łączącej doczesny świat z boskością. Ma'at, składający się z prawdy, sprawiedliwości i równowagi, to stan łaski, który może zostać zniszczony przez ludzkie działania i negatywne emocje, takie jak chciwość. Istniała egipska sieć świątyń i boskich rytuałów, które miały na celu utrzymanie i zachowanie stanu Maat.
• Ma'at to starożytna, predynastyczna bogini, która rządzi tym stanem łaski. Jest boginią prawdy, porządku i naturalnego prawa etycznego i moralnego, duchem tego, co jest słuszne w porównaniu z tym, co jest tylko legalne lub zgodne z prawem.
Ma'at jest obecnie najbardziej znana z roli, jaką odgrywa w starożytnych egipskich próbach śmierci. Podczas sądu ostatecznego serce zmarłego waży się na piórze Ma'at. Serce musi być równe lub ważyć mniej niż pióro Ma'at. Jeśli ciężar serca przechyli się przez szalę, odmawia się życia wiecznego.
Ma'at jest nie tylko boginią zaświatów; historycznie była czczona jako osobista bogini i uważana za przykład tego prawego kodeksu moralnego, który zapewnia połączenie z boskością i przetrwaniem duszy. Ma'at jest bardzo blisko związany z Lordem Thothem. Stoją razem w barce Ra i czasami wyobraża się ich sobie jako małżeństwo.
Wyobrażenia: Ma'at to piękna kobieta, która może mieć skrzydła. Na głowie może nosić swoje charakterystyczne pióro.
Ikonografia: Czasami jest przedstawiana jako kobieta ze strusim piórem zamiast głowy.
Atrybut: Strusie pióro, szala sprawiedliwości
Małżonek: Thoth
Ptaki: Struś, sęp
Gwiazda: Wega
Meretseger
Ona, która kocha ciszę; Lioness of the Summit; Pani Nekropolii
Meretseger, strażnik Nekropolii, mieszka na szczycie góry w kształcie piramidy z widokiem na egipską Dolinę Królów. Chroni groby przed rabusiami grobowców i poszukiwaczami skarbów. Meretseger chroni prawych, ale karze złoczyńców. Robotnicy, którzy mieszkali i pracowali w Dolinie Królów, bali się jej gniewu, aby ich działania nie zostały uznane za groźne groby.
Kara Meretsegera jest zwykle wymierzana przez ugryzienie węża lub użądlenie skorpiona, ale samo trzymanie się z dala od węży nie wystarczy, aby uniknąć jej sprawiedliwości. Meretseger może również powodować ślepotę. Nie jest jednak boginią o twardym sercu. Reaguje na skruchę i może leczyć związane z nią dolegliwości, niezależnie od tego, czy sama je spowodowała. Meretseger, kosmiczny strażnik, chroni zarówno żywych, jak i zmarłych, zwłaszcza przed wężami i jadowitymi stworzeniami.
Wyobrażenia: Meretseger może objawiać się jako kobra lub kobieta z głową kobry, kobra z twarzą kobiety wystającą z kaptura lub kobra z trzema głowami: wężem, kobietą i sępem.
Ptak: Sęp
Zwierząt: Wąż, lew
Ofiary: Kadzidło, świeża woda i wizerunki węży
Meskhenet
Znany również jako: Meshkent; Meshkhenet
Meskhenet, Bogini Porodu, chroni rodzące kobiety i noworodki. Jest mistrzynią magii i ekspertką od uroków , zaklęć i zaklęć. Meskhenet to duch przeznaczenia, który może ujawnić lub wyznaczyć przyszłość dziecka w chwili narodzin. Pomaga również w odrodzeniu się w zaświatach, po śmierci osoby.
Ulubione osoby: Położne
Wobrażenia: Przejawia się jako piękna kobieta w nakryciu głowy w postaci macicy krowy. Czasami pojawia się pracującym kobietom w przebraniu Czterech Meskhenetów: tańczących dziewcząt. Tańczą także u boku Khnuma, śpiewając zaklęcia i odpędzając zło.
Ikonografia: Cegła zwieńczona głową kobiety
Atrybut: Cegła porodowa, na której klęczały egipskie kobiety podczas porodu
Godło: macica krowy
Mut
Pani Niebios; Królowa Bóstw; Matka matek
Jej imię oznacza „Mamo”. Mut, bogini sępa, jest duchem macierzyństwa. Tak bardzo płodna, że poczęła i urodziła siebie. Mut, niezwykle ukochana bogini, była czczona w całym Egipcie. Zapewnia osobistą płodność i ochronę.
Chociaż pierwotnie była lokalną boginią, została boginią narodową w okresie Nowego Państwa (około 1550–1070 pne). W tym okresie głównymi kapłankami Mut były narzeczone faraonów, królowe Egiptu. Początkowo czczona jako niezależna bogini, w miarę jak Mut stawała się coraz bardziej popularna, przejęła cechy innych bogiń. W końcu doszło do zawarcia małżeństwa między Mutem a bóstwem stanowym Ammon i Mut, który przejął rolę mniej popularnego Amoneta. Mut jest czasami identyfikowany jako Oko Ra.
Wyobrażenia: Mut pojawia się jako koronowany sęp, biały sęp lub kobieta, która może mieć skrzydła i / lub nosić nakrycie głowy sępa.
Ikonografia: Późniejsze przedstawienia Mut przedstawiają ją jako lwicę, krowę lub boginię z głową kobry, ale może to wynikać z identyfikacji z innymi boginiami, zwłaszcza z Sekhmetem.
Atrybut: Ankh, symbol życia
Duchowi sojusznicy: Mut i Ammon są rodzicami Khonsu. Te trzy duchy są wspólnie czczone jako triada tebańska.
Ptak: Sęp, zwłaszcza sęp płowy (Gyps fulvus)
Kwiat: lilia wodna niebieska (Nymphaea caerulea)
Święte miejsca: Świątynie były jej poświęcone w całym Egipcie i Nubii; jej popularności nie sposób przecenić. Jej główną świątynią była Karnak, gdzie Mut miał święte jezioro w kształcie półksiężyca.
Ofiary: Kadzidło. Jeśli chcesz złożyć tradycyjną, wystawną ofiarę, ofiaruj dwa lusterka ręczne: jedno srebrne, drugie złote. Symbolicznie dajesz jej księżyc i słońce.
Al Naddaha
The Caller
Al Naddaha dosłownie oznacza „dzwoniącego”, ale słowo to jest również tłumaczone jako „syrena”, co oznacza śmiercionośną syrenę . Al Naddaha, duch Nilu, to egipska miejska legenda. Nie jest jasne, kiedy po raz pierwszy się pojawiła, ale stała się szczególnie znana w latach pięćdziesiątych.
Al Naddaha pojawia się w tajemniczy sposób i woła do młodych mężczyzn spacerujących nocą po Nilu. Jej głos jest pociągający jak tradycyjnej syreny. Może mieć hipnotyczne spojrzenie. Jeśli mężczyźni odpowiedzą na jej wezwanie, rzekomo ich topi. Nie wyrządza krzywdy tym, którzy się nie zbliżają, ale jest nieuchwytną, niepokojącą obecnością. Nie jest jasne, czy jest duchem, który przebywa nad wodą (jak Aisha Qandisha), czy też faktycznie żyje w wodzie (jak Lorelei ). Egipski folklor zalicza ją do dżinów.
Podobnie jak La Llorona, al Naddaha zawładnął publiczną wyobraźnią. Al Naddaha to nie tylko temat mrożących krew w żyłach opowieści grozy, ale także nazwa egipskiego awangardowego pisma literackiego, a także nowela egipskiego autora Yusufa Idrisa (1927–1991).
Wyobrażenia: Al Naddaha przejawia się jako piękna kobieta z długimi, ciemnymi włosami spływającymi po plecach. Jej skórę czasami opisuje się jako wyjątkowo białą. Alternatywnie jest opisywana jako półprzezroczysta lub nosząca długą, półprzezroczystą białą sukienkę (prawdopodobnie podobną do starożytnego egipskiego lnianego stroju).
Nefertem
Jest panem zapachu i perfum. Przypomina nam, że perfumy mogą być czymś więcej niż tylko przyjemnym zapachem. Przewodniczy rytualnemu, erotycznemu, terapeutycznemu i szamańskiemu zastosowaniu zapachu. Nefertem przyniósł lilię wodną bóstwu słonecznemu Ra, aby złagodzić jego cierpienie.
Nefertem, bohater wielu amuletów , jest zwykle identyfikowany jako syn Ptaha i Sekhmeta. Boginie Bastet i Wadjet są czasami identyfikowane jako jego matka. Nefertem jest czasami uważany za aspekt słonecznego stwórcy wszechświata, znanego jako Ra, Atum lub Ammon.
Znany również jako: Nefert-Temu; Nefertum
Ulubione osoby: Perfumiarze, aromaterapeuci
Ikonografia: Nefertem jest zwykle przedstawiany jako przystojny młody mężczyzna niosący lotos i stojący na lwie. Czasami wyobraża się go sobie z głową lwa i ciałem mumii, łącząc obrazy swoich rodziców, Sekhmeta i Ptaha. Można go przedstawić jako ludzką głowę wyłaniającą się z lilii wodnej.
Planeta: Słońce
Kwiat: Niebieski lotos (Nymphaea caerulea) (Chociaż nazywany lotosem, to naprawdę lilia wodna).
Ofiary: Kwiaty, kadzidło
Neith
Pielęgniarka krokodyli
Napis na świątyni Neith w Sais w delcie Nilu (obecnie współczesna Sa el-Hagar) brzmiał:
Jestem wszystkim co było to jest i tak będzie
Żaden śmiertelnik nie był jeszcze w stanie aby podnieść zasłonę, która mnie okrywa
Neith, Pierwsza, pierwotna bogini, nigdy się nie urodziła, ale zawsze istniała. Alternatywnie, jest całkowicie autogenerowana. Neith wyruszyła z pustyń i oaz Libii, by stać się jedną z największych egipskich bogiń. W jednym z egipskich mitów o stworzeniu Neith wydała na świat Ra, słońce. Potem wymyśliła wahadłowiec i krosno, umieściła niebo na swoim krośnie i tkała świat. Neith, pierwsza, która urodziła, wynalazła tkactwo. Jej imię może pochodzić od słowa oznaczającego „tkać” lub „robić na drutach”.
Neith jest boginią łowów. Przewodniczy wszelkiego rodzaju rzemiosłom, w tym czarów i wojen. Broń amuletyczna umieszczona w grobowcu w celu ochrony zmarłego przed złymi duchami została poświęcona Neith. Jest sędzią egipskich bóstw. Po osiemdziesięciu latach, kiedy proces sądowy między Horusem a Setem w Sądzie Bóstw nadal nie został rozstrzygnięty, Neith została wezwana do podjęcia decyzji, na którą wszyscy się zdecydowali. (Faworyzowała Horusa, ale wynagrodziła Setowi . Neith historycznie miała bliskie, pozytywne relacje z Setem).
Neith była czczona przez Misteria i procesje z latarniami. Może być czczona samodzielnie lub razem z synem Sobkiem . Grecy utożsamiali ją z Ateną , również zidentyfikowaną jako pochodząca z Libii. Wielu uważa Atenę za grecką ścieżkę Neith lub przynajmniej bardzo blisko spokrewnionego ducha.
Znany również jako: Gnida
Pochodzenie: Libia
Ulubione osoby: Żołnierze, myśliwi, tkacze, rzemieślnicy
Wyobrażenia: Neith pojawia się jako androgyniczna kobieta. Nosi czerwoną koronę Dolnego Egiptu. Czasami pojawia się też w przebraniu złotej kobry.
Ikonografia: Jest zwykle przedstawiana z zieloną twarzą i rękami. Neith jest przedstawiana jako ssąca krokodyla przy każdej piersi.
Atrybut: Dwie strzały i tarcza, wahadłowiec
Stworzenia: Krokodyl, wąż, pszczoła
Kolor: Zielony
Rośliny: Len, papirus
Święte miejsce: Jej główna świątynia znajdowała się w Sais
Nekhbet - Pani Południa
Chociaż we współczesnej kulturze zachodniej sępy są powszechnie postrzegane jako zwiastuny śmierci, w tradycyjnej kosmologii afrykańskiej sępy są symbolami macierzyństwa - bez żartów ani sarkazmów. Ogromna rozpiętość skrzydeł sępa była związana z chroniącymi ramionami matki. Mimo groźnego wyglądu sępy są delikatnymi ptakami, które nie zabijają, ale jedzą padlinę. Ich skłonność do czuwania przy konających nie była postrzegana jako makabryczna, ale jako ochronna: sępy wypędzają złośliwe, szkodliwe duchy, a następnie pożerając zwłoki, dokonują koniecznego sprzątania. To, co wydaje się być boginią sępów, jest jednym z najwcześniej udokumentowanych świętych obrazów.
Nekhebet, pierwotna bogini sępów Górnego Egiptu, przewodniczy macierzyństwu, porodzie, życiu i śmierci. Nekhebet jest opiekunem niemowląt. Ostatecznie została włączona do oficjalnego państwowego panteonu słonecznego jako córka i prawe oko Ra. Jej zdolności ochronne były tak podziwiane, że Nekhebet został zwerbowany jako własny opiekun faraona. Nekhebet strzegł królewskich dzieci w pałacu; unosiła się nad faraonem podczas bitwy.
Nekhebet to Wielka Matka, która czujnie chroni swoje dzieci. Rodzi ich, pilnie nadzoruje, a następnie towarzyszy im w śmierci, ostatecznie usuwając ciało. Nechbet przewodniczy soli natron, integralnej części egipskiego procesu mumifikacji. Można ją wzywać, aby wzmocnić ochronne i magiczne właściwości soli.
Znana również jako: Nekhebet
Pochodzenie: Egipt
Wyobrażenia: Nekhbet to kobieta z głową sępa, ale pojawia się również jako kompletny sęp, zwłaszcza biały lub kompletna kobieta.
Ikonografia: Wyobrażany jako strażnik faraona, Nekhebet osłania go swoimi rozpostartymi skrzydłami. Nosi Białą Koronę Górnego Egiptu.
Atrybuty: Łuk i strzały; Nekhbet niesie lilię wodną o długich łodygach z oplecionym wokół niej skrzydlatym wężem
Kreatura: Sęp, wąż
Kolor: Biały
Duchowi sojusznicy: Set, Wadjet
Nephthys
Lady of the House; Pani Życia; Pani Ciemności; Pani Śmierci, która nie jest wieczna; Mistrzyni Zachodu
Cicha Nephthys jest przyćmiona przez jej słynne i bardziej ekstrawaganckie rodzeństwo - Izydę , Ozyrysa i Seta - ale ona także jest żywotnym, znaczącym i potężnym bóstwem. Nephthys to duch magii, czarów, ciemności, rozkładu, śmierci i nieśmiertelności.
Isis, Nephthys, Ozyrys i Set to czworaczki. Izyda i Ozyrys zakochali się w łonie matki i pobrali się. Nephthys i Set były domyślnie sparowane. Ustaw też żądaną Isis. Nephthys chciał urodzić dziecko, ale Set to jałowy, bezpłodny duch.
Zaradna Nephthys poczęta podstępem: uwiodła Ozyrysa, podszywając się pod Izydę, i potajemnie urodziła Anubisa . Chociaż zdradziła swoją siostrę i przeszli przez okres wyobcowania, w końcu się pogodzili. Kiedy Set zabił Ozyrysa, Nephthys stała się wielkim sojusznikiem i stałym towarzyszem Izydy. Nephthys dzieliła macierzyństwo Anubisa z Isis. Anubis wynalazł proces mumifikacji, który ostatecznie pomógł wskrzesić Ozyrysa. Nephthys pomagał również w tymczasowym odrodzeniu się męskości Ozyrysa, aby Izyda również mogła począć dziecko.
Nephthys to skromny, ale zdeterminowany duch. Nie odkryto żadnych centrów kultu, które byłyby przeznaczone tylko dla niej, ale ona dzieli świątynie z innymi. Unikając światła reflektorów, Nephthys po cichu przystępuje do spełniania swoich pragnień. Ma syna, ukochaną siostrę i ostatecznie znalazła osobistą satysfakcję jako małżonka Min. Jest czczona przez całą trójkę.
Nephthys to duch opiekuńczy, przywoływany podczas magicznych obrzędów. Mogą zwracać się do niej o płodność, zwłaszcza od tych, którzy zostali zapewnieni, że nigdy nie będą mieć dzieci, ale chcą udowodnić, że ci, którzy nie zgadzają się z tym problemem, nie mają racji.
Nephthys stoi na straży granicy między życiem a śmiercią, płodnością i bezpłodnością. Egipt był znany jako Czarna Kraina z czernią, kolorem żyznej, żyznej gleby, uważanej za symbol życia i dostatku. Surowa, sucha pustynia, która stanowi wyzwanie dla przetrwania, była znana jako Czerwona Kraina. W Egipcie widoczna była linia podziału między żyzną ziemią a pustynią, czarną i czerwoną. Można było dosłownie stanąć jedną nogą na żyznej ziemi, a drugą na jałowej ziemi. Nephthys kręci się po tej granicy, determinuje i rządzi.
Atrybuty: Czaszka i kości
Planeta: Księżyc
Ptaki: Sęp, wrona, latawiec
Zwierzę: Wąż
Nut
Matka Gwiazd; Królowa Nieba; Matka zmarłego; Ta, która posiada tysiąc dusz; Mistress of All; Ona, która chroni
Nut to duch nieba. Początkowo łączyła się ze swoim bratem / kochankiem, Gebem, duchem Ziemi, ale obaj zostali siłą rozdzieleni przez ich ojca Shu (Powietrza), który ich rozdziela. Dzieci Geb i Nut to Izyda , Ozyrys , Set i Neftyda i prawdopodobnie Horus Starszy.
Chociaż Nut i Geb są rozdzielone w ciągu dnia, w nocy Nut może zejść, aby dołączyć do swojej prawdziwej miłości, a więc ciemności. Czasami Nut zbliża się do niego również w ciągu dnia, co powoduje ciemne, nudne, burzowe dni.
Hut był wyobrażany jako ogromna locha. Gwiazdy to jej prosięta. Każdej nocy rodzi je, a każdego ranka połyka. Każdego ranka Nut rodzi słońce, wchłaniając je ponownie o zmierzchu. Podobnie przyjmuje zmarłych w siebie. Gwiazdy wyobrażano sobie jako dusze zmarłych, leżące na łonie Nuta. Jej skojarzenia ze zmarłymi sprawiły, że jej wizerunek często malował się na spodniej stronie powiek sarkofagu.
Wizerunek Nut służył jako symbol kobiecego ruchu Take Back the Night.
Orzech jest królową gwiezdnej wiedzy i mądrości. Jest opiekunką zmarłych, panią narodzin i zmartwychwstania.
Znana również jako: Nuit
Ulubione osoby: astrologowie, astronomowie
Wyobrażenia: Pojawia się na niebie jako Droga Mleczna. Może również objawiać się jako krowa, locha lub kobieta w długiej, obcisłej, niebieskiej sukience pokrytej gwiazdami.
Ikonografia: Jest najczęściej przedstawiany jako naga kobieta rozciągnięta na niebie, pokryta gwiazdami. Jest również przedstawiana jako locha karmiąca prosięta, sępa, hipopotama lub krowa.
Atrybut: Drabina, dzbanek na wodę, ankh
Kolor: Ciemny niebieski
Ozyrys
Władca Dalekiego Świata
Ozyrys, starożytne bóstwo, jest bohaterem kultury. Wynalazł rolnictwo: święte obrzędy zboża. Uczył ludzi pieczenia chleba i warzenia piwa. Ozyrys wynalazł wino, zbudował pierwsze świątynie i nauczył sztuki rzeźbienia, dzięki czemu powstały pierwsze posągi. Uczył sztuk muzycznych i teatralnych. Po nauczaniu tych sztuk w Egipcie, Ozyrys podróżował po całym świecie, przekazując swoją wiedzę. Opuścił swoją siostrę / żonę Izydę w domu jako regent Egiptu.
Oprócz tego, że był czczony w Egipcie, Ozyrys był głęboko czczony w Libii. Niektórzy uczeni uważają, że mógł tam powstać jako berberyjskie bóstwo. Jego imię może oznaczać „zasiadający na tronie” - Iza to tron. Jego imię jest również interpretowane jako „tron oka”, prawdopodobnie nawiązując do legendy, że dusza Ozyrysa kryje się w Oku Horusa.
Ozyrys jest najbardziej znany jako centralna, choć bierna postać w długiej, złożonej egipskiej sadze. Jego brat i rywal Set zabili Ozyrysa. Isis, Mistress of Magic, wraz z grupą duchowych sprzymierzeńców, próbowała go wskrzesić. Anubis wynalazł balsamowanie, a Ozyrys stał się pierwszą mumią.
Ozyrys pełni dwie podstawowe funkcje:
• Jest panem zboża, oryginalnym Johnem Barleycornem, ściętym każdego roku w kwiecie wieku. Śmierć Ozyrysa była przedmiotem corocznych festiwali, być może pierwowzorem współczesnych chrześcijańskich sztuk pasyjnych.
• Ozyrys przewodzi egipskiemu królestwu śmierci. Chociaż zwykle wyobraża się go sobie jako postać pasywną, Ozyrys dowodzi armią duchów .
Ozyrys odgrywa tak złożoną rolę, że Grecy utożsamiali go z trzema bóstwami:
• Apollo , Pan Muzyki, Porządku i Cywilizacji
• Dionizos , wynalazca piwa i wina
• Hades, Pan Śmierci
Wyobrażenia: Ozyrys to nie tylko duch zboża; on jest zbożem.
Ikonografia: Ozyrys jest przedstawiany jako koronowana mumia. Czasami jest przedstawiany z pszenicą wyrastającą z jego ciała
Atrybuty: Oszrys i cep królewski - Ozyrys, Pan Śmierci, jest jedynym egipskim bóstwem, które nie nosi ankh, symbolu życia.
Godło: Filar Dżed jest zwykle rozumiany jako kręgosłup Ozyrysa i reprezentuje stabilność, ale może również reprezentować jego utracony fallus lub pień drzewa, w którym się znajdował.
Kreatura: Kot, strażnik magazynów zboża
Kolory: Czarny, zielony
Drzewa: Akacja, wierzba
Konstelacja:
• Orion jest domem jego duszy.
• Astrologia egipska postrzegała to, co nazywamy Ursa Major, jako pogrzebowe marihuany Ozyrysa.
Święte miejsca: Kapliczki w całym Egipcie upamiętniały miejsca, w których znajdowały się i pochowano części ciała Ozyrysa. Abydos, święte miasto, w którym znaleziono jego głowę, było centrum jego czci. Jego tajemnice były odtwarzane w Abydos przez ponad dwa tysiące lat.
Ptah
Władca Nieba; Lord of the Two Lands; Pan Prawd; Lord of Sunrise; Ojciec ojców; Potęga Mocy
Na początku było słowo. To zdanie jest teraz znane jako pierwsza linijka Ewangelii Jana, ale jest również znane wielbicielom Ptaha, Stwórcy Świata. Jest architektem wszechświata, którego pierwszym składnikiem była myśl i mowa. Jest pierwotnym bóstwem z najwcześniejszych epok.
Ptah oznacza „otwieracz”, ale nie tylko w dosłownym znaczeniu otwierania okna lub drzwi. Słowo to było używane w kontekście rzeźbienia, dłutowania lub grawerowania, które Egipcjanie postrzegali jako otwierające moce kamienia lub metalu. Ptah jest patronem kamieniarzy i metalowców. Ptah jest rzemieślnikiem wszechświata. Tworzy nowe ciała dla dusz w następnym królestwie. Ptahowi przypisuje się wynalezienie ceremonii otwarcia ust, rytuału, który ma ożywić zmarłego.
Grecy i Rzymianie utożsamiali Ptah odpowiednio z Hefajstosem i Wulkanem
Ulubione osoby: Murarze, kamieniarze, ślusarze, architekci, rzemieślnicy, rzemieślnicy, rzeźbiarze, artyści ceramicy, garncarze, budowniczowie łodzi
Ikonografia: Ptah jest przedstawiany jako brodaty mężczyzna owinięty obcisłym ubraniem lub jako brodata mumia. Jest całkowicie związany: tylko jego ręce wystają z przedniego otworu. Może nosić amulet menata symbolizujący radość, przyjemność i płodność.
Atrybuty: Berło, które łączy w sobie kilka form amuletycznych, w tym filar ankh i djed ( patrz także: Ozyrys ); narzędzia budowlane
Planeta: Słońce
Święte miejsce: Memphis, Egipt
Stworzenia: Szczury
Qebhut
Znany również jako: Qeb-Hwt; Qébéhout; Kebehet; Kabachet; Kebhut; Kebechet
Qebhut jest boginią mistycznej Wody Życia. Przewodniczy magicznym, ożywiającym mocom wody. Córka pogrzebowego bóstwa Anubisa , Qebhut, służy jako asystentka ojca. Błogosławi i daje moc wodzie; następnie zanosi go do niego, aby ta woda mogła być użyta w obrzędach pogrzebowych.
Qebhut jest aktywnie zaangażowany w tradycyjny, święty proces mumifikacji, którego pionierem był Anubis. Osobiście kąpie wnętrzności zmarłego podczas procesu mumifikacji. Wyobrażano sobie, że dusze zmarłych pozostawały w stanie „gotowości” podczas tradycyjnego siedemdziesięciodniowego procesu balsamowania. W tym okresie Qebhut przynosi tym duszom odświeżającą, oczyszczającą wodę, utrzymując je „przy życiu” aż do zakończenia procesu i przeprowadzenia rytuałów reanimacji.
Wzywaj Qebhuta, aby przewodniczył rytuałom oczyszczania. Ma moc oczyszczenia każdej atmosfery lub sytuacji i może być w stanie przeciwstawić się lub odwrócić każdy rodzaj rozkładu lub skażenia, fizycznego lub duchowego.
Ulubione osoby: Pracownicy pogrzebowi; ci, którzy oczyszczają lub odtruwają wodę; osoby aktywnie zaangażowane w święte rytuały oczyszczenia
Ikonografia: Qebhut jest przedstawiany niosąc wodę pod postacią węża lub strusia.
Duchowi sojusznicy: Jej ojciec Anubis i babcia Nephthys
Element: woda
Ptak: Struś
Stworzenie: wąż
Ofiary: Kadzidło; czysta woda źródlana i / lub napoje alkoholowe znane jako eaux-de-vie („wody życia”)
Ra
(Re, Phra, Pre) (słońce, stwórca)
W mitologii egipskiej, główny bóg słońca, często łączył się z bogiem Amonem, tworząc złożonego boga Amona-Ra. Był Królem Bogów na ziemi, a później z nieba. Jednym z pierwszych aktów stworzenia w mitologii egipskiej było pojawienie się tarczy słonecznej Ra nad wodami Nun (chaos). Mówiono, że czas zaczął się wraz z pierwszym powstaniem Ra. Ponieważ Egipcjanie wierzyli, że
Słońce było zrobione z ognia i nie mogło wznieść się bezpośrednio z wód chaosu bez jakiegoś środka transportu, przypuszczano, że Ra odbył podróż po wodach łodzią. Poranna łódź nazywała się Matet (stawała się silna), a wieczorna - Semktet (słabła). Mówiono, że bieg Ra został wytyczony przez boginię Maat, która była uosobieniem prawa fizycznego i moralnego. Wieczorem, po zachodzie słońca na zachodzie, Ra wszedł do Duat, świata podziemnego. Z pomocą tamtejszych bogów z powodzeniem przepłynął łodzią przez ten region i pojawił się na niebie następnego ranka. Przechodząc przez Duat, dawał powietrze, światło i pożywienie tym, którzy zostali skazani na życie w tym miejscu. Dwie ryby, Abtu i Ant, pływały przed łodzią Ra i pełniły rolę pilotów. Każdego ranka tuż przed opuszczeniem Duat i zbliżaniem się do nieba,Demon . Ataki Apophisa zawiodły, ponieważ Ra rzucił na niego zaklęcie, przez co potwór nie był w stanie się poruszyć. Następnie zwolennicy boga słońca związali Apophisa łańcuchami i porąbali go na kawałki, po czym został zniszczony przez płomienie Ra - symbolizujące słońce niszczące opary i wilgoć nocy. W Księgach Obalenia Apofisa nakazano codzienne recytowanie rytuału w świątyni Amona-Ra w Tebach.
Szczegółowo skatalogował Ra zniszczenie, które miało spotkać Apophisa i jego potwornych pomocników, Sebau i Naka. Wszyscy królowie Egiptu we wczesnym imperium uważali się za synów Ra. Mówiono, że ilekroć boska krew królów wymagała uzupełnienia, bóg przybierał postać panującego króla Egiptu i odwiedzał królową w jej komnacie, stając się wówczas prawdziwym ojcem dziecka, które jej się urodziło. Kiedy urodziło się dziecko, uważano je za wcielonego boga. W stosownym czasie został przedstawiony bogu słońca w jego świątyni. To dało kapłanom Ra wielką władzę w Egipcie. Jeden mit mówi jednak, że Ra został prawie zniszczony przez boginię Izydę, który szukał swojego prawdziwego imienia. Starożytni wierzyli, że posiadanie prawdziwego imienia boga pozwala mieć nad nim władzę. Wielu bogów miało więcej niż jedno imię, jedno, pod którym bóg był powszechnie znany, a drugie, które można by nazwać jego prawdziwym imieniem, którego trzymał w tajemnicy, aby nie trafiło w ręce jego wrogów, którzy użyliby go przeciwko niemu. Isis chciała kiedyś, aby Ra ujawnił jej swoje największe i najbardziej tajne imię. „Czy nie mogę przez święte imię Boga stać się panią ziemi i stać się boginią o randze i mocy podobnej do Ra w niebie i na ziemi?” zapytała. Używając swoich magicznych umiejętności, zrobiła jadowitego gada z pyłu zmieszanego ze śliną Ra i wypowiadając pewne słowa mocy nad gadem, sprawiła, że użądlił Ra, gdy przechodził przez niebiosa. Bóg słońca, znajdujący się na granicy śmierci, został zmuszony do ujawnienia swojego ukrytego imienia. Osiągnąwszy swój cel, Isis wypowiedziała zaklęcie, które wyssało truciznę z kończyn Ra, a bóg wyzdrowiał. W V dynastii, kiedy kult człowieka-bogaOzyrys rozprzestrzenił się w regionie delty z Busiris (północne centrum kultu) i w całym Górnym Egipcie z Abydos (południowe centrum), kapłani boga słońca walczyli o utrzymanie autorytetu Ra. Jednak przed końcem szóstej dynastii kult Ozyrysa zwyciężył, a Ra został zdegradowany na niższą pozycję, a największe z jego atrybutów przypisano Ozyrysowi.
Począwszy od dwunastej dynastii wszystkie atrybuty Ra zostały wchłonięte przez Amona, który był dominującym bogiem Górnego Egiptu. W XIX i XX dynastii znanych było 75 form Ra, stanowiących część litanii do Ra, która, jak się uważa, była śpiewana Eye of Ra podczas nabożeństw w świątyniach. Litania została namalowana na ścianach kilku grobowców, takich jak Seti I i Ramzes IV. Ra był związany w bardzo wczesnym okresie z bogiem jastrzębiem Horusem, który uosabiał wysokość nieba, aw sztuce egipskiej Ra jest zwykle przedstawiany jako człowiek z głową jastrzębia, a czasem po prostu w postaci jastrzębia. Na głowie nosi dysk słońca otoczony wężem. Kiedy pojawia się w ludzkiej postaci, w prawej ręce trzyma ankh, znak życia, aw lewej berło. Mau, wielki kot, jest czasami utożsamiany z Ra. W tej formie odcina głowę złego potwornego węża Apophisa. Od 26 wieku pne do okresu rzymskiego wszyscy królowie i władcy Egiptu nazywali siebie Synami Ra.
Rat
W mitologii egipskiej, żona boga słońca Ra. Nazywano ją „matką bogów”, a Ra nazywano „ojcem bogów”. Jednak naprawdę późno rozwinęła się w kulcie Ra i jest niewiele więcej niż feminizowane imię Ra. Mówiono, że bóg słońca spłodził pierwszą boską parę bez uciekania się do kobiety. Rat została przedstawiony w sztuce egipskiej jako kobieta nosząca na głowie dysk z rogami i mocznikiem. Czasami na dysku znajdowały się dwa pióra.
Renenet
Ona, która się wznosi; Odżywczy wąż; Pani Podwójnego Spichlerza
Znana również jako: Renenutet
Renenet to egipska bogini porodu. Jej imię wywodzi się od rdzenia ren, wskazując na imię duszy, tajemne imię, które według Egipcjan pomogło ożywić dziecko i ożywić je poza macicą. (Alternatywnie nazwa zapewnia ochronę i utrzymuje dziecko przy życiu.)
Renenet jest wzywany do zaszczepienia instynktu przetrwania dziecka i wzbudzenia chęci do karmienia. Może zostać wezwana do ochrony i wzmocnienia wcześniaków. Jest również proszona o pomoc w ujawnieniu prawdziwego imienia noworodka lub jakiejkolwiek innej osoby. Renenet chroni tajemne imię po śmierci - zdaniem Egipcjan konieczne, aby umożliwić wieczne przetrwanie duszy.
Ulubione osoby: Niemowlęta, winiarze
Wyobrażenia: Renenet to ziejąca ogniem święta kobra.
Ikonografia: Renenet jest przedstawiana jako kobieta z głową węża lub lwicy. Czasami karmi piersią.
Duchowi sojusznicy: Meskhenet, Sobek, Horus
Stworzenia: węże, lwy
Święte miejsca: Renenet był także strażnikiem zbiorów zbóż i winogron. Starożytny Egipt miał kwitnący przemysł winiarski. Jej kapliczki ustawiano obok kadzi lub pras do wina.
Ofiary: Mleko, zboża, winogrona, wino
Satis
Ona, która strzela do przodu; Ona, która biegnie jak strzała; Ona, która nalewa
Znana również jako: Sati; Satet
Satis, Lady of the Frontier, jest duchem rzeki Nilu, któremu powierzono zadanie utrzymania równowagi i pokoju podczas pierwszej katarakty Nilu, tradycyjnej granicy między Egiptem a Nubią. Utrzymuje równowagę i harmonię między dwoma krainami. Jest piękną, erotyczną boginią, a także wojowniczką. Satis może być matką, córką lub siostrą Anuket. Jest związana z corocznymi powodziami Nilu. Uważano, że każdego roku w Noc Łzy Izyda uroniła jedną łzę, którą Satis złapała w garnku z wodą. Ta łza zapoczątkowała potop Nilu.
Z powodu jej skojarzeń ze świętymi wodami Satis jest również utożsamiana z obrzędami pogrzebowymi. Dostarcza wodę, która oczyszcza zmarłych, umożliwiając im przejście do kolejnego wcielenia. Żyjący mogą wzywać Satis do duchowego oczyszczenia i zmywania wstydu, upokorzenia, uczucia poniżenia i grzechu. Na prośbę Satis wylewa również błogosławieństwa ochrony, bezpieczeństwa, miłości, romansu, szczęśliwego seksu i płodności.
Ikonografia: Satis nosi koronę Górnego Egiptu otoczoną rogami gazeli.
Atrybuty: Ankh, berło, strzały, naczynia z wodą
Element: woda
Stworzenia: antylopa, gazela
Gwiazda: Syriusz
Święte miejsca:
• Starożytne przygraniczne miasto Swenet, obecnie zwane Asuan
• Satis miała świątynię na Wyspie Elefantyńskiej.
• Jej imię może być związane z wyspą Setet (wyspa Sehel).
Seshet
Seshet, Królowa Budownictwa i Bogini Pisania, konkuruje z Ptahem o tytuł twórcy architektury. Seshet nadzoruje budowę rezydencji w zaświatach. Ściśle współpracuje również z Thotem, jej bratem, kochankiem i mężem. On wynalazł pisanie, ale Seshet wynalazł litery. Zapisuje imiona zmarłych dusz, które Thot deklaruje przed Ozyrysem . Seshet to duch literatury i bibliotek.
Ulubione osoby: Architekci, archiwiści, bibliotekarze, autorzy, językoznawcy
Wyobrażenia: Seshet ma na sobie obcisłą, nakrapianą odzież ze skóry lamparta.
Godło: Siedmioramienna gwiazda lub siedmiopłatkowy kwiat pod parą odwróconych rogów
Atrybut: Pisanie trzciny, paleta skryby
Liczba: 7
Set
Set (Seth, Sethi, Sit, Sut, Sutekh) W mitologii egipskiej zły bóg; brat Ozyrysa , Izydy i Neftydy; zwany przez Greków Tyfonem.
Zamordował swojego brata Ozyrysa, który został pomszczony przez Horusa, syna Ozyrysa. Seth często służy jako katalizator, a jego bezmyślne działania prowadzą do korzystnych rezultatów, takich jak Ozyrys staje się władcą podziemnego świata. Był związany z niebezpiecznymi aspektami pustyni, burzami piaskowymi i gwałtownymi powodziami. Kult Seta był jednym z najstarszych kultów Egiptu.
Pierwotnie był dobroczynnym bogiem Górnego Egiptu, którego królestwem było siedziba błogosławionych zmarłych, gdzie pełnił przyjazne urzędy dla zmarłych. Kiedy wyznawcy Horusa (starszego), najwyższego boga Dolnego Egiptu, podbili wyznawców Seta, miejsce Seta w egipskim panteonie bogów zostało skompromitowane i ostatecznie kapłani Horusa ogłosili Seta bogiem nieczystych, wrogiem wszystkich innych bogów i nakazał zniszczenie wszystkich jego obrazów.
Set był arcywrogiem boga słońca, a prawie wszystkie aluzje i legendy dotyczące go odzwierciedlają bitwy, które toczył przeciwko słońcu. W najwcześniejszej i najprostszej formie mitu Set reprezentował kosmiczne przeciwieństwo ciemności i światła. W późniejszej formie mitu Set jest antagonistą boga słońca Ra i stara się, w postaci potwornego węża Apophisa, zapobiec codziennemu pojawianiu się go na wschodzie. Wynik był zawsze taki sam.
Apophis zostałby unicestwiony przez palący żar Ra, a Set, który mógłby codziennie się odnawiać, zbierałby swoją trującą kohortę i przygotowywał się do następnej nocy bitwy ze wschodem słońca. W najbardziej znanej i złożonej wersji mitu Set jest mordercą i rozczłonkowanym swoim bratem Ozyrysem, którego nazywano czasem jego bratem bliźniakiem. Ścigał i prześladował wdowę po Ozyrysie, Izydę, która była również jego własną siostrą. Prześladował także Horusa, syna Izydy i Ozyrysa. Później Horus został wezwany, by pomścić śmierć ojca, a w serii bitew pokonał Seta i zniszczyłby go, gdyby nie ingerencja Izydy, która zlitowała się nad swoim bratem i oszczędziła go.
Egipcjanie postrzegali bitwę Seta i Horusa jako ostateczne zwycięstwo dobra nad złem. Jednak według niektórych interpretacji, w sferze wieczności, gdzie nie ma dwoistości, Set i Horus są jednym; to znaczy śmierć i życie, ciemność i światło są jednym. W religii egipskiej określa się to jako „tajemnicę dwóch partnerów”, co odzwierciedla ukryte zrozumienie dwóch walczących bogów. Set, reprezentujący walkę, jest wiecznie ujarzmiony, ale nigdy nie zniszczony przez Horusa, co reprezentuje pokój. W końcu następuje pojednanie.
Faraon, który był czasami nazywany Dwoma Panami, był identyfikowany z oboma tymi bogami jako nierozłączna para. Jako wielki antagonista światła Set był często symbolizowany przez czarnego dzika, którego emblematem był pierwotny nóż, narzędzie rozczłonkowania i śmierci. Jego żeńskim odpowiednikiem była jego siostra Nephthys, która sama była boginią ciemności i rozkładu. W sztuce egipskiej Set jest zwykle przedstawiany jako człowiek z głową fantastycznej bestii ze spiczastym pyskiem i wysokimi, kwadratowymi uszami.
Tę niezidentyfikowaną bestię powszechnie nazywano zwierzęciem tyfońskim, a Tyfon był bogiem, z którym Grecy identyfikowali Seta. Czasami Set jest przedstawiany z rogami, co czyni go idealnym wizerunkiem diabła w egipskim chrześcijaństwie. Inne zwierzęta związane z Setem to antylopa, krokodyl i osioł. Czasami mówiono, że Set ma grzywę rudych włosów, a Plutarch pisze w Isis i Ozyrys, że osioł został zrzucony w przepaść, ponieważ zwierzę było podobne do Seta w swojej czerwieni. Osoby, które miały czerwoną cerę, były często traktowane haniebnie.
Set, Lord of the Desert, Chaos, and Disorder, jest jednym z czworaczków urodzonych na Ziemi i Niebie, Geb i Nut. Jego rodzeństwo to Ozyrys, Izyda i Neftyda. Zarówno Ozyrys, jak i Set kochali swoją siostrę Izydę, ale wybrała Ozyrysa. Set poślubił Nephthys, ale ona też kochała Ozyrysa, więc ich małżeństwo nie było szczęśliwe.
Ozyrys został wyznaczony na Władcę Czarnego Lądu, żyznego pasa cywilizacji wokół Nilu. Egipska nazwa ich kraju brzmiała Kemet, „Czarna Kraina”, więc Ozyrys jest pierwszym faraonem, królem Egiptu. Setowi przydzielono władzę nad Czerwoną Ziemią, jak Egipcjanie nazywali surową, jałową pustynią. Apeluje do Seta, aby trzymał z daleka złą pogodę; panuje nad deszczem, piaskiem i wichurami. Mieszkańcy i podróżnicy na pustyni mogą prosić Seta o przysługę.
Set to potężny mag, ustępujący tylko Izydzie. Jest mistrzem miłości i magii seksualnej i jest proszony o pomoc w antykoncepcji i aborcji. Set pojawia się na wielu starożytnych amuletach macicznych :
• Niektórzy zostali zatrudnieni do „otwarcia” macicy, prosząc o pomoc przy miesiączce, poczęciu lub porodzie.
• Set znajduje się również na amuletach do „zamykania” macicy, przeznaczonych do antykoncepcji lub aborcji.
Czasami jako bohater, czasami postać kontrowersyjna, Set jest obecnie zazwyczaj przedstawiany jako czarny charakter z mitologii egipskiej, chociaż początkowo tak nie było. Set był uważany za siłę równoważącą. Kiedy Set i Horus, jego przeciwna siła, są w harmonii, życie na Ziemi toczy się gładko. Set jest również jednym z najpotężniejszych duchów strażniczych. Jeździ barkiem słonecznym Ra i chroni go przed wszelkim złem.
Set jest odpowiedzialny za zabicie Ozyrysa - nie raz, ale dwa razy. (Mit ten ma na celu przypomnienie, jak wrażliwa była egipska cywilizacja rolnicza na wkraczającą pustynię). Obecnie jest on najbardziej znany z rywalizacji z Horusem, swoim siostrzeńcem. Chociaż często opisywano go jako przegranego w tej bitwie, w rzeczywistości był to impas ostatecznie rozwiązany, gdy Set wniósł sprawę do Niebiańskiego Trybunału. Ra faworyzował Seta, argumentując, że był bardziej doświadczonym władcą. Sprawa została ostatecznie rozstrzygnięta przez Neith, której wyrok został zaakceptowany przez wszystkich. (Pomimo plotek, że jest bezpłodny, Set jest czasami opisywany jako ojciec syna Neith, Sobka). Horus otrzymał tron Egiptu, ale Set otrzymał rekompensatę za swoją stratę, otrzymując dwukrotnie swoją istniejącą własność i dwie nowe żony - semicką miłość, seks i duchy wojny Anat i Astarte.
Set był głęboko związany z Hyksosami, Pasterzami Królami, zachodnimi najeźdźcami semickimi, którzy rządzili Egiptem. Uwielbiali Seta i budowali dla niego świątynie, w tym jedną w ich stolicy Avaris. Część wrogości okazywanej Setowi w mitologii egipskiej może wynikać z tych skojarzeń. Set jest również powiązany z YHWH, żydowskim bogiem. (W szczególności oboje są małżeństwem z Anatem.
Wielbiciele Seta tradycyjnie powstrzymują się od jedzenia wieprzowiny.
Zadziorny, intrygujący Set jest jedynym ze starych egipskich bóstw, który opierał się islamowi i zwalczał go w serii komiksów Sheba Waltera S. Crane'a.
Ulubione osoby: Osoby rudowłose lub te o rumianej cerze są uważane za pod panowaniem Seta (rude osoby były dyskryminowane w starożytnym Egipcie).
Ikonografia: Pojawia się jako człowiek z głową bestii Set, stworzenia, które nie zostało ostatecznie zidentyfikowane, ale przypomina mrówkojady, mrówkojady i szakale lub jakąś hybrydę wszystkich tych stworzeń.
Kolor: Czerwony
Stworzenia: krokodyle, szakale, hipopotamy, osły, gazele i świnie, a także niezidentyfikowana bestia Set. Bestia z Seta może teraz wyginąć, istota, która istnieje tylko w królestwie duchowym lub mrówkojad.
Z Setem kojarzony jest również salawa (lub salaawa), tajemniczy psiak rzekomo odpowiedzialny za zjadanie bydła i atakowanie ludzi. Salawa to kryptyda, czyli istota, dla której obecnie nie ma dowodów naukowych. Ataki i obserwacje Salawy były zgłaszane z regionu Luksoru. Podobno ma kwadratowe uszy i rozwidlony ogon jak bestia Set.
Konstelacja:
Egipcjanie nazywali Ursa Minor szakalem Seta
Święte miejsca: Ustaw zasady na pustyni. Jego główne ośrodki kultu znajdowały się w Tanis, Ombos i Naqada.
Ofiary: Piwo, kadzidło
Znany również jako: Seth; Sutekh; Setesh
Taweret
Mistress of Talismans
Taweret jest hipopotamową boginią płodności, poczęcia, porodu, zemsty i podziemia. W swoim najwcześniejszym wcieleniu była duchem nieba, który pomagał położnej w słońcu. Jest bardzo starożytnym duchem, może być importerem z Afryki Subsaharyjskiej. Dowody oparte na znaleziskach archeologicznych w południowym Egipcie sugerują, że jej obrazy były wyświetlane w gospodarstwach domowych od czasów prehistorycznych. Taweret, której obawiano się i szanowano, z czasem malała, a mimo to pozostawała niezwykle popularną boginią ludową. Jej popularność utrzymała się do podboju rzymskiego.
Kiedy już znasz Taweret, trudno ją przegapić. Jej ciało składa się z elementów najbardziej zaciekłych stworzeń znanych Egipcjanom: hipopotama, krokodyla, lwa i kobiety w ciąży. Jej wizerunek był w całym starożytnym Egipcie: • Kobiety w ciąży nosiły amulety z jej wizerunkiem.
• Obrazy Taweret i jej męża Besa zostały wyryte na łóżkach i zagłówkach, aby chronić śpiących przed wężami i skorpionami, a także przed duchowymi niebezpieczeństwami nocy.
• Domy miały murale przedstawiające Besa i Tawereta.
• Wazony uformowane w jej charakterystycznym kształcie były wypełnione mlekiem, które wylewało się przez sutki. Miały one na celu zagwarantowanie poczęcia, ułatwienie porodu oraz ochronę matki i dziecka.
• Jej wizerunek jest wygrawerowany na magicznych różdżkach z kości słoniowej.
Obraz Taweret ma wywoływać dwa efekty. Po pierwsze, ma być przerażająca. Czy wybrałbyś pudla-zabawkę na psa stróżującego? Taweret jest zasadniczo Rottweilerem ze świata duchów i do tego ciężarnym. Ona jest zaciekła. Obrończyni kobiet w ciąży i dzieci, jednym z jej głównych zadań jest odstraszanie złych duchów. Musi być straszniejsza niż oni.
Drugim efektem jej wizerunku jest to, że nigdy nie zapomina się o jej płodności. Obwisłe piersi i ogromny brzuch Taweret wskazują zarówno na jej obecną płodność, jak i przeszłe sukcesy przy porodzie. Postać Taweret Pokazuje, że może począć, znieść i karmić. Zapewnia również te zdolności kobietom.
Wyobrażenia: Taweret zwykle objawia się jako ciężarny hipopotam stojący na tylnych łapach z dużymi, obwisłymi kobiecymi piersiami. Czasami jej plecy są jak krokodyl z ogonem, a ręce i nogi lwa. W aspekcie mściciela, Taweret ma ciało hipopotama i głowę lwa. Macha sztyletem i ma przewieszonego przez ramię krokodyla.
Atrybuty: Pochodnia do odpędzania demonów i oczyszczania atmosfery, a także sa, instrument ochronny, właściwie stylizowany ratownik noszony przez starożytnych podróżników po Nilu. Może trzymać nóż, do obrony i jako narzędzie położnej.
Święte miejsca: Taweret miał świątynie w Tebach, Karnaku i Deir el-Bahri. Jednak jest głównie opiekunem rodziny. Jej główne rezydencje znajdują się w domach ludzi.
Ofiary: Piwo, kadzidło, ale przede wszystkim Taweret pragnie ołtarzy domowych i kultu rodzinnego.
Thoth
Pan Boskich Słów; Lord of Books
Znany również jako: Tehuti; Djehuti
Thot jest pierwotny: pochodzi sprzed Stworzenia. W niektórych mitach egipskich Thot jest najwyższym twórcą. Stworzył siebie, wypowiadając swoje imię. Nawet jeśli nie jest najwyższym twórcą, Thot nadal robi wszystko, co w jego mocy. Thot wynalazł pisanie, hazard, wpatrywanie się w gwiazdy, inżynierię, geometrię, botanikę, medycynę, matematykę i zaklęcia magiczne. Jest założycielem alchemii i jest autorem, zgodnie z egipskim mitem, pierwszej na świecie książki zatytułowanej The Book of Thoth, zbioru magicznych zaklęć i rytuałów tak potężnych, że trzeba było je ukryć.
Thot nauczał oddawania czci duchom. Wymyślił zasady składania ofiar, komponował hymny i modlitwy. Thotowi przypisuje się napisanie części Egipskiej Księgi Umarłych: Księgi wychodzenia za dnia.
Thoth to prawa ręka Ra. Bez Thotha Izyda i jej rodzeństwo nigdy by się nie narodziły. Thot mógł nauczyć Ozyrysa sztuki cywilizacji, której Ozyrys nauczył wtedy ludzkość. Thot, mistrz magii, nauczył Izydę wszystkiego, co wiedział. Jest chyba jedyną osobą, która przewyższa jego magiczną wiedzę, chociaż zgodnie z mitem nawet Izyda od czasu do czasu potrzebuje jego pomocy i rady.
Thot jest miły, życzliwy, cierpliwy, mądry i hojny. Jest bóstwem uważanym za „fajne”; uspokaja i łagodzi namiętne sytuacje. W jednej z legend tylko Thot może bezpiecznie ujarzmić szalejącą boginię grożącą zniszczeniem Ziemi.
Jak przystało na szamana, Thoth żyje w wielu wymiarach naraz:
• Podróżuje wśród żywych, ucząc swoich magicznych umiejętności.
• Służy jako oficjalny pisarz w Sali Umarłych.
• Jeździ w słonecznej barce obok Ra i dlatego żyje w królestwie duchów.
Angielska nazwa Thoth jest oparta na greckiej wymowie egipskiego Tehuti. Jego imię jest związane z egipskimi słowami oznaczającymi „księżyc”, „miarę”, „ibis” i „kryształ”.
• Grecy utożsamiali Thota z Hermesem i Hermesem Trismegistusem.
• W powieści Neila Gaimana „Amerykańscy bogowie” pan Ibis prowadzi zakład pogrzebowy ze swoim partnerem, panem Jacquelem.
Ulubione osoby: Skrybowie, sekretarze, autorzy, magowie, szamani, czarownicy, czarownice, alchemicy, okultyści, bibliotekarze
Wyobrażenia: W przebraniu patrona skrybów Thot ma głowę ibisa. Jako mistrz magii manifestuje się jako pawian. Chociaż ibis i pawian to jego najpopularniejsze formy, Thot jest mistrzem zmiennokształtności. Mógłby być kimkolwiek lub kimkolwiek.
Atrybut: Kałamarz, paleta, ankh, berło
Małżonki: Ma'at i Seshet są identyfikowane jako żony Thota.
Duchowi sojusznicy: Hathor, Ma'at, Isis, Seshet
Planeta: Księżyc
Dni: Thot rządzi równonocami
Zwierzę: pawian
Kolor: Biały
Święte miejsca: Jego główna świątynia znajdowała się w Khemennu (nazwana przez Greków Hermopolis); miał też ważną świątynię w świętym mieście Abydos, a także inne w całym Egipcie.
Wadjet
Lady of Flame; Pani Północy; Pani Niebios; Królowo Duchów Świętych
Wadjet to bogini kobry. Pierwotnie była strażniczką starożytnego miasta Buto w delcie Nilu, tak dobrze wykonała swoją pracę, że wszyscy chcieli ją także jako swojego strażnika. Została matroną Dolnego (północnego) Egiptu i ostatecznie specjalną boginią strażniczą faraona. Wadjet to uraeus („wychowująca kobra”) na koronie faraona.
Wadjet leczy, chroni i karze mocą jadu węża (ale wykładniczo, ponieważ ma moc bogini, a nie zwykłego węża). Jej inne bronie to ciepło i ogień. Jest wzywana do ochrony przed wężami i trucizną pochodzącą z dowolnego źródła. Wadjet chroni wielbicieli przed wrogami.
Wadjet pomagał Isis, gdy ukrywała się na bagnach Delty z małym Horusem i jest czasami uważany za przybraną matkę Horusa.
Znany również jako: Udjat, Edjo, Buto
Wyobrażenia:
Wadjet może wyglądać jak kobra, kobra z głową kobiety lub kobieta z głową lwa. Może również objawiać się jako ogromny, skrzydlaty wąż noszący egipską koronę północy lub jako kobieta nosząca tę koronę.
Ikonografia:
Wadjet jest przedstawiany jako wyprostowana, wychowująca się kobra gotowa do ataku na wrogów faraona i Egiptu.
Atrybut: Jej berło to łodyga papirusu otoczona wężem, uważana za talizman siły i męskości.
Duchowi sojusznicy: Jej głównym sojusznikiem i stałym towarzyszem jest Nekhebet. Razem reprezentują Górny i Dolny Egipt. Wadjet jest czasami uważany za lewe oko Ra. Jest blisko związana z Izydą, Horusem i Anubisem .
Element: Ogień
Roślina: Papyrus
Stworzenia: Węże, zwłaszcza, ale nie wyłącznie, kobry; także lwy i mangusty
Święte miejsce: Centrum jej kultu znajdowało się w Buto, starożytnym mieście położonym w delcie Nilu, niedaleko współczesnej Aleksandrii. Jej świątynia zawierała słynną wyrocznię.
Źródła: