Andrzejki i Katarzynki

Zapewne każdy z Was pamięta te imprezy Andrzejkowe w szkole, gdzie wróżyliście sobie na temat przyszłego męża lub żony. Każdy wtedy myślał o osobie, w której się podkochiwał. Teraz wiele z nas jest dużo starszych i po latach dostrzega, że Andrzejki to nie tylko zabawa...

Andrzejki mają swoje korzenie w tradycji ludowej i obrzędach związanych z okresem przedadwentowym. Początki tego święta można odnaleźć w folklorze ludów słowiańskich, zwłaszcza polskich. Nazwa "Andrzejki" wskazuje na związek z imieniem św. Andrzeja, którego wspomnienie obchodzi się 30 listopada.

Obraz Henryk Niestrój z Pixabay

Andrzejki, to tradycyjne polskie święto, które ma swoje korzenie w ludowych wierzeniach i obrzędach. Ludzie wierzyli, że w tej magicznej nocy można odkryć swoją przyszłość, przede wszystkim poprzez różne wróżby i zabawy. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych elementów tradycyjnych Andrzejek był obrzęd wróżenia z wosku. Ludzie z niecierpliwością oczekiwali, aż wosk stopiony nad płomieniem świecy wrzuci się do naczynia z wodą. Kształty, jakie przybierał, interpretowano jako zwiastuny przyszłych wydarzeń. Jeśli kształt przypominał serce, przyszło miłosne zauroczenie, a jeśli klucz, to obiekt ten symbolizował otwieranie nowych drzwi.

Wróżby, z jakimi spotkałam się osobiście to:

• Przelewanie wosku przez klucz, a następnie interpretacja kształtu, jaki wyszedł.
  
  
• Ustawianie butów jeden za drugim w stronę drzwi. Kogo obuwie dotrze jako pierwsze do drzwi, to ta osoba pierwsza weźmie ślub. 
  
  
• Kubeczki — Pod pierwszym kubkiem umieszczano delikatnie obrączkę, która zgodnie z wierzeniami symbolizowała prędkie zawarcie związku małżeńskiego. Pod kolejnym kubkiem znajdował się różaniec, reprezentujący życie duchowe i możliwość pójścia do seminarium. Natomiast pod trzecim kubkiem umieszczano monetę, która przypisywana była aspektom związanym z dostatkiem i bogactwem.
  
  
• Serce z imionami — Na jednym papierowym sercu wymieniano imiona żeńskie, a na drugim — męskie. W trakcie wróżby kobiety przebijały serce z imionami mężczyzn, a mężczyźni analogicznie to samo robili z sercem zawierającym imiona kobiet. Imię, które zostało przebite, uważano za przyszłego partnera życiowego.

Obraz u_bwnedbuxc1 z Pixabay

Pierwotnie podczas Andrzejek wróżyły sobie tylko kobiety, a podczas Katarzynek — mężczyźni. Drugie święto upamiętniało świętą Katarzynę, patronkę mężczyzn pragnących zawarcia związku małżeńskiego. Kawalerowie, gotowi do ślubu lub poszukujący partnerki, w trakcie Katarzynek przewidywali swoją przyszłość, korzystając z różnych form wróżb. Często było to także spotkanie dla już obiecanych sobie par, które miały okazję do bliższego poznania się.

Niekiedy młodzi, podszywając się pod obchody Katarzynek, organizowali imprezy, które stawały się okazją do nawiązania nowych znajomości i nawet zawarcia przyszłego małżeństwa. Wróżby dotyczące imienia przyszłej żony, daty ślubu czy liczby potomstwa były równie popularne w męskim środowisku.

Obecnie obie te tradycje są otwarte dla obu płci i stanowią okazję do wspólnego wróżenia, zabawy oraz integracji. Choć początkowo związane z kwestiami matrymonialnymi, obecnie Andrzejki i Katarzynki przekształciły się w wydarzenia kulturalne, które łączą tradycję z nowoczesnością, czerpiąc z bogactwa folkloru i przekazywanej z pokolenia na pokolenie magii.

Dajcie znać w komentarzu, z jakimi tradycjami i wróżbami spotkaliście się Wy!